Үнстийн хийд нь Түшээт хан аймгийн Говь Түшээт вангийн хошуу одоогийн Дундговь аймгийн Эрдэнэдалай сумын төвөөс урагш 40 км, Цагаан овоо багийн төвөөс 5 км зайтай оршино. Хийдийг 1800 оны сүүл 1910-аад оны үед барьж байгуулжээ. Нутгийн ард олны аман домгоор тус хийдийг барих газар дээр үед галд шатсан барилгын ор байсан учраас Үнстийн хийд гэж нэрлэжээ.
Тус хийдэд Дүйнхор дацан, Цогчин, Ламрин, Майдарын сүм, Дарь эхийн сүм, Маналын сүм, Чойрын сүм, Дордовын сүм бүхий 320 ламтай байжээ. Үнэстийн хийд нь Монголын өмнө зүгийн тал нутгийн хийдийн зохион байгуулалттай. Төв сүмүүдийг зүүн, баруун тийш эгнүүлэн хаалгыг чанх өмнө зүг хандуулан барьж, араар нь лам нар сууцаа барьсан байна. Сүмүүдийн гол дунд Цогчин сүмийг байрлуулсан байсан бөгөөд түүнээс урагш ямар нэг барилга байсангүй ба ямба ёслолын хаалга хашаа хэрэмгүй бие даасан сүмүүд байжээ.
Хийдийн сүм дуганууд болон гэр сууцнууд нь тус тусын онцлогтой, лам нарын зиндаанд тохирсон хийц, хэлбэртэй байв. Энэ хийд нь монголын хамгийн сүүлийн үеийн шүтээний барилгын тоонд хамаарах бөгөөд сүм хийд барьж байгуулах ажил олон зуун жилээр үргэлжилсэн байна. Үнстийн хийд нь монгол үндэсний сүмийн барилгын төрх төлөвийг хадгалж үлдсэнээр үнэ цэнэтэйгээс гадна монголын суурин, орон сууцны төлөвлөлтийг хадгалж чадсанаараа хөдөө орон нутаг дахь бусад хийдүүдээс онцлог юм. (С.Чулуун, Н.Маралмаа)
Ашигласан ном зохиол
Ж.Өлзий. Монголын дурсгалт уран барилгуудын түүхээс. УБ.,1992.
Монгол нутаг дахь түүх соёлын дурсгал. УБ.,1999.
Түүхэн товчоон: Мянга есөн зуун хорин дөрвөн оны Зөвлөлт-Хятадын хэлэлцээр
Түүхэн товчоон: Эрдэнэ засгийн хошуу (Сайн ноёны аймаг)
Түүхэн товчоон: Улаанбутангийн тулалдаан
Түүхэн товчоон:Юйшитай (御史臺) (яам)
Энэ жил 11294 ээж Алдарт эхийн 1, 2 дугаар одон хүртэж байна
ОХУ-ын Батлан хамгаалахын дэд сайд хахууль авсан хэргээр баривчлагджээ
АТГ: Хотын стандарт хяналтын газрын албан тушаалтан “Т” нь хахууль авсан гэх хэргийг прокурорт хүргүүллээ
Монголын уулчид хөтөчгүйгээр Эверестийн оргилд гарсныг гэрэл зураг, дүрс бичлэгээр нотолж үлдээжээ
Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайдын тойрогт МАН залууст итгэл хүлээлгэх бол АН говийн бүст Засаг дарга голцуу горилогчтой байна
Дэлхийн аварга 6 дахь Монгол жүдоч
Хавтаст хэрэгт 25 жил “хэвтсэн” үсний шинжилгээний дүн С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийн гол нотлох баримт болов
Улаанбаатарт +27...+29 градус дулаан байна
Зурхай:Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй
Нийслэлийн МАН-ын хороо Д.Сумъябазарыг чөлөөлж, Х.Нямбаатарыг даргаар томилно5 сар 18. 10:54
"Номын баяр" Сүхбаатарын талбайд амралтын өдрүүдэд болно5 сар 18. 10:41
Ихэнх нутгаар салхитай, хуурайшилт их байгаа тул гал түймрийн аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна5 сар 18. 10:35
Онцгой байдлын алба хаагчид 36916 хүний амь нас, 1.2 их наяд төгрөгийн өмч хөрөнгийг авран хамгааллаа5 сар 18. 10:32
"5Ш" ажиллагааны хүрээнд Дэлхийн банктай хамтран ажиллаж, 1.7 сая долларыг буруутай этгээдээр төлүүлэх болжээ5 сар 18. 10:28
Зурхай: Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эрч, хүч ихсэнэ.5 сар 18. 9:43
О.Номинчимэг: “Хангай” зочид буудлын өмчлөгчид хугацаатай үүрэг даалгаварт хариу ирүүлээгүй5 сар 17. 11:48
СУИС-ийн уулзварын зүүн талаас хүнсний 4 дүгээр дэлгүүрийн уулзварын зүүн тал хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ5 сар 17. 11:43
Б.Очирваань Олд Траффордод зочилж, Уэйн Рүүнитэй уулзжээ5 сар 17. 9:54
ХЗДХ-ийн дэд сайд Б.Солонгоо С.Баярцогт, Баабар нарыг халз мэтгэлцээнд урив5 сар 17. 9:28
Монголын хоёр уулчин Эверестийн "үхлийн бүс"-т сураггүй болоод 100 гаруй цаг өнгөрлөө5 сар 17. 8:59
Эрэн хайх, эмнэлгийн тусламж үзүүлдэг Онцгойгийнхон5 сар 17. 8:51
Ц.Раднаа: "Миний өрсөлдөгч Япон өвгөн бий. Түүний рекордыг би сая эвдчихсэн"5 сар 16. 17:58
Насанд хүрээгүй хүнд согтууруулах ундаа худалдсан компанид мэдэгдэл хүргүүлжээ5 сар 16. 12:08
"Нарантуул" захын уулзвараас "Өгөөмөр" зах хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ5 сар 16. 11:59
Зээл олгоод эхэллээ үнийн хөөсөө хагалья5 сар 16. 9:38
Ишиг, хурга тэврэгчдийг их хуралд биш, амьтны хүрээлэнгийн захиралд сонгон шалгаруулая5 сар 16. 9:21
Номхон далай дахь Францын нутаг дэвсгэрт үймээн самуун дэгдсэний улмаас онц байдал зарлав5 сар 16. 9:18
Гавьяат тамирчин М.Анхцэцэгийн олимпын эрх баталгаажлаа5 сар 16. 9:18
Жинхэнэ эх орончид, жинхэнэ элитүүдийн суудал хоосон хэвээрээ5 сар 16. 9:16
ХОРИН НЭГ5 сар 16. 9:15
Оюутнууд УИХ-ын сонгуульд идэвхтэй оролцохоо илэрхийлэв5 сар 16. 9:14
С.Амарсайхан: Гамшгийн эрсдэлийг бууруулахын тулд бүх нийтийн ойлголт, хандлагыг өөрчлөх шаардлагатай байна5 сар 16. 9:12
Зээл олгоод эхэллээ үнийн хөөсөө хагалья5 сар 16. 9:11
Хогоо ангилж хаяад цуглуулсан бонус оноогоо ус авах, автобусанд суух, СӨХ-ны төлбөртөө ашиглах боломжтой болно5 сар 16. 9:07
Боловсруулаагүй арьс ширийг 2025 оны нэгдүгээр сарын 01-нээс экспортод гаргана5 сар 15. 16:52
“Олон улсын гэр бүлийн өдөр”-өөр 70 хос хуримлалаа5 сар 15. 16:46
Хилчний гудамжны замыг хааж, шинэчилнэ5 сар 15. 15:05
“Улаанбаатар марафон"-д 140 гаруй хүн гэр бүлээрээ гүйхээр бүртгүүлжээ5 сар 15. 11:15
ЗАВГҮЙ ХҮМҮҮС реалити хөтөлбөр Удиртгал 5.5 сар 15. 10:56
ЗАВГҮЙ ХҮМҮҮС реалити хөтөлбөр Удиртгал 4.5 сар 15. 10:53
Сэтгэгдэл (1)
⚠ Анхаар!Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд Toim.mn хариуцлага хүлээхгүй.
Хийдийн нэр нь шатсан барилгаас үүдэлтэй бус тэрүүхэн өмнө нь байдаг "Үнэстийн Цагаан овоо"-гоор нэрлэгдсэн болно. Үнэстэйн хийдийнгол дугана 1965 оныг хүртэл бүрэн бүтэн байсан бөгөөд уг дуганд бригадын бнэлтгэлийэ ноос хадгалдаг байв. Бригад Элгэний уурхай руу нүүснээс хойш уг дугана хаягдан нурж эвдрэн эдүгээ нүд халтирам болжээ. Содномын Бат