Цагдаа нарын гарт амиа алдсан охиноос хойшхи нэг жилд Иранд юу өөрчлөгдөв: "БИД ИЛҮҮ ЗОРИГТОЙ БОЛСОН"

9/ 18/ 2023    7 цаг 22 минут

Ираны эрх баригчид 22 настай Махса Амини нас барсны нэг жилийн ойн үеэр гудамжны жагсаал зохион байгуулахаас сэргийлэхийн тулд урьд өмнө байгаагүй арга хэмжээ авчээ. Тэрээр 2022 оны 9-р сарын 16-нд Исламын шашны хувцаслалтын дүрмийг зөрчсөн хэргээр ёс суртахууны цагдаад саатуулагдаад хэд хоногийн дараа нас барсан юм.

Гэрчүүдийн хэлснээр цагдаа нар түүнийг зодож, улмаар комд орсон. Түүнийг хүлээж  авсан эмнэлэг нь Махса Аминиг амьдын шинж тэмдэггүй хэвтүүлсэн гэж баталсан байдаг.

Махсагийн үхэл өргөн хүрээний эсэргүүцлийг өдөөсөн. Оршуулах ёслол дээр нь эмэгтэйчүүд хижабаа тайлж хаясан. Сургуулийн охидууд үсээ ил гаргаад сургуульдаа ирдэг байв. Шашны ноёрхолд дургүйцсэн олон мянган иранчууд, тэр дундаа эрэгтэйчүүд зөвхөн Тегеран төдийгүй бусад хотуудын гудамжинд жагссан юм.

Эсэргүүцэл хэдэн сарын турш үргэлжилсэн. Энэ үеэр цагдаа нартай мөргөлдсөний улмаас  таван зуу гаруй хүн амиа алджээ.

Өнгөрөгч бямба гарагт Махса Аминигийн төрөлх хот Секкез, Тегеран болон бусад томоохон хотуудын гудамжинд аюулгүй байдлынхан, цагдаа нар жагсаал цуглаан гарахаас сэргийлжээ. 

Мөөн үүнтэй зэрэгцэн Махса болон мөргөлдөөнд амь үрэгдэгсдийн дурсгалд зориулсан арга хэмжээ дэлхийн олон оронд болов.

Эрх баригчид жагсагчдыг гудамжнаас хөөж чадсан ч эрх чөлөөний сүнсийг дарж чадаагүй

Эсэргүүцлийг намжаахын тулд ёс суртахууны цагдааг хэсэг хугацаанд татан буулгасан ч дараа нь эргэн байгуулахдаа зарим зүйл өөрчлөгдсөн.

Барууны цөөнгүй хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл Иранд ажиллаж чадахгүй байгаа. Гэхдээ Ираны хэвлэл мэдээллийнхэн одоо гудамжинд охид, эмэгтэйчүүдийг хижабгүй харж болно гэж хэлдэг.

Зарим зоригтой нэг нь хөл гуяны зарим хэсэг ил харагдсан уранхай жинсэн өмд өмсдөг бөгөөд гэхдээ тийм нь цөөхөн. 

Ёс суртахууны цагдаа нарын гарт амиа алдсан Махса Амини

 Гэрлээгүй хосууд гудамжаар хөтлөлцөн алхдаг тохиолдол байдаг. Ёс суртахууны цагдаа нар охидод хижаб өмсөхийг тушааж, там руу яваарай гэж чангаар хэлж байсныг нүдээр харсан нэг гэрч эх сурвалжид ярьжээ.  Жилийн өмнө, Махса Аминигийн үхэлтэй холбоотой үйл явдлуудаас өмнө энэ нь боломжгүй зүйл байсан.

Эрх баригчид жагсагчдыг гудамжнаас хөөж чадсан ч эрх чөлөөний сүнсийг дарж, бие махбодийн болон оюун санааны хүчирхийллийг эсэргүүцэж чадаагүй гэж Иранчууд үзэж байна.

Бид илүү зоригтой болсон

Махса Аминигийн дурсгалд зориулсан арга хэмжээ Ром, Лондон, Парис болон Европын бусад хотод болсон. Оролцогчид дарангуйлал, автократ дэглэмд дарлуулсан бүх эмэгтэйчүүдэд эрх чөлөө, тэгш байдал олгохыг шаардаж байна.

Тегеран дахь барууны дипломатын тооцоолсноор, одоогоор тус улсын эмэгтэйчүүдийн 20 гаруй хувь нь хижаб, буркагүй гэрээсээ гарч хууль тогтоомжийг зөрчиж байна.

"Өнгөрсөн жилээс хойш бүх зүйл маш их өөрчлөгдсөн. Бид илүү зоригтой болсон." гэж Тегераны хөгжмийн сургуулийн 20 настай оюутан ярьсан байна.

"Би ёс суртахууны цагдаа нарын хажуугаар өнгөрөхдөө аймаар айдас төрдөг ч толгойгоо өндийлгөж, тэднийг анзаараагүй мэт дүр эсгэдэг. Одоо би гадуур гарахдаа дуртай зүйлээ өмсдөг" гэж охин хэлэв.

Гэсэн хэдий ч түүний хэлснээр, шийтгэл нь маш харгис байж болох тул хайхрамжгүй хандаж боломжгүй.

Хуулийн дагуу ил задгай хувцасласан эмэгтэйг 5 мянгаас 500 мянган реалаар торгох, эсвэл 10 хоногоос хоёр сар хүртэл хугацаагаар баривчлах ялаар шийтгэнэ. Гэтэл цагдаа нар хуулийг үл тоомсорлодог.

Хэд хэдэн мэдээллээс харахад зарим эмэгтэйчүүд цагдаагийн газарт хүчиндүүлдэг. Тэд бас хамгийн төсөөлшгүй шийтгэлүүдийг бодож олдог. Тухайлбал, нэг хоригдлыг цогцос угаалгахаар морг руу явуулсан.

Өнгөрсөн жилийн эсэргүүцлийн дараа эрх баригчид арга тактикаа өөрчилж, хотын гудамжинд байрлах хяналтын камерын тоо эрс нэмэгдсэн гэж иранчууд ярьж байна.

Тэд камерийг "Исламын хуулийг зөрчигчдийг" мөшгихөд ашигладаг бөгөөд олон нийтийн дунд бухимдал үүсгэхгүйн тулд чимээгүйхэн араас нь ирдэг болсон.

Тегеран дахь барууны дипломатч хэлэхдээ, ерөнхий нөхцөл байдал өөрчлөгдсөн бөгөөд Махса Амини нас барсны дараах эсэргүүцлийн хөдөлгөөнийг эргэлтийн цэг гэж үзэж болно.

“Тэд энэ дэглэмийг мухардалд хүргэх зам руу оруулсан. Бидний мэдэхгүй цорын ганц зүйл бол эрх баригчид үүнд хүртлээ хэдий хэмжээний зам туулах бол гэдэг л байна" гэж эх сурвалж хэлэв.

Эх сурвалж: ВВС news

0


Сэтгэгдэл (0)

⚠ Анхаар!
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд Toim.mn хариуцлага хүлээхгүй.





ШИНЭ МЭДЭЭ

Автомашингүй өдрөөр нийтийн тээврийн 42 чиглэлд өөрчлөлт орно40 секундын өмнөМаргааш “Автомашингүй өдөр-2023” болно7 минут 8 секундын өмнөБямба гарагт 12 зах, худалдааны төв ажиллахгүй12 минут 9 секундын өмнөОХУ шатахуун, дизель түлшний экспортыг тодорхойгүй хугацаагаар зогсоолоо16 минут 30 секундын өмнөПУТИН: Аравдугаар сард Хятадад айлчлах Ши Жиньпиний урилгыг хүлээн авчээ16 минут 38 секундын өмнө2100 он гэхэд мөнх цэвдэг алга болно гэж таамаглаж байна1 цаг 41 минутын өмнөДЭЛХИЙН ХЭВЛЭЛҮҮД: Орос Украинд дайтсанаар Кавказ дахь нөлөөгөө алдаж байна1 цаг 42 минутын өмнөАрдчилсан эмэгтэйчүүдийн холбооны ерөнхийлөгчид өрсөлдөгчдийн хэн нь хэн бэ1 цаг 43 минутын өмнөЧөлөөтийн бүсгүйчүүд багаараа дэлхийд 3-т жагслаа2 цаг 2 минутын өмнө"Ам асууя": Нийслэлийн Засаг дарга Д.Сумъяабазарын 132 зорилтот “алсын хараа”-г шинжихүй2 цаг 2 минутын өмнөЦаг агаар: төв болон говийн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр бороо уулаараа нойтон цас орно2 цаг 11 минутын өмнөЭ.Даваанасан ДАШТ-ний мөнгөн медальтан боллоо2 цаг 12 минутын өмнөДорнын зурхай: Хануур, төөнүүр хийлгэхэд муу өдөр2 цаг 27 минутын өмнөЭ.Дэлгэрмаа Дэлхийн аваргаас мөнгөн медаль хүртлээ2 цаг 36 минутын өмнөХан-Уул дүүргийн 18-р сургуулийн 21 сурагч бөөлжиж, суулгасан байдалтай эмнэлэгт хүргэгджээ9 сар 21. 20:52Сэрэмжлүүлэг: Гарцаар гарч байсан 12-13 насны 2 хүүхэд авто осолд өртөж, нэг нь нас баржээ9 сар 21. 20:37Мандал сумын засаг даргын орлогч Л.Мөнхбатад Өмнөд Солонгосын шүүхээс 5 жилийн хорих ял оноожээ9 сар 21. 17:18Гурван настай хүүг зодсон Э залилангийн хэргээр 9 жилийн ял сонсоод давж заалджээ9 сар 21. 16:55Нийслэлийн улсын бүртгэлийн газрын үйлчилгээний хоёр цэг бямба гарагт ажиллана9 сар 21. 16:49Бумбатын рашааны 44.1 га газрыг орон нутгийн тусгай хамгаалалтад авлаа9 сар 21. 16:37Дахин боловсруулах үйлдвэрлэгчийнх хийх ажил уу эсвэл иргэдийнх үү9 сар 21. 16:11ХНХЯ: Цалин, тэтгэврийн нэмэгдэлд иргэд олон нийт ам сайтай байна9 сар 21. 15:59ЦЕГ: 23 дугаар сургуулийн ариун цэврийн өрөөнд “Хяналтын камер байршуулсан байна” гэх мэдээллийг шалгаж байна9 сар 21. 15:39Төрийн банк: “Мөрөөдлөө хадгалъя-2023” хадгаламжийн урамшуулалт аяны 2 дахь тохирлын эзэд тодорлоо9 сар 21. 15:26Баянхонгор аймагт ингэний 30-40 ферм байгуулахад Ерөнхий сайдаас дэмжлэг хүслээ9 сар 21. 15:21Адуундаа яваад сураггүй болсон иргэнийг 9 өдөр эрэн хайж, ар гэрийнхэнтэй нь зөвшилцөж эрлийг зогсоолоо9 сар 21. 15:15Дагуул хот, эдийн засгийн тусгай бүсийг хөгжүүлэх чиглэлээр Тяньжин хоттой хамтран ажиллана9 сар 21. 15:07Ардчилсан эмэгтэйчүүдийн холбооны ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчид9 сар 21. 14:43III эмнэлэг 40 саяын өртөгтэй хөлдөөж, засах эмчилгээг нэвтрүүллээ9 сар 21. 14:26Өвөлжилтийн бэлтгэл 87 хувьтай байна9 сар 21. 14:20Шойгу Тегеранд айлчилж, Ираны армийн командлалын төлөөлөгчидтэй  уулзав 9 сар 21. 13:30"БЗД-ийн Засаг дарга Н.Баярмөнхийн ТҮЦ-ийн ачлага хийлгэхээр явуулсан нүүрээ халхалж, маск зүүсэн хүмүүс нь биднийг харанхуй газар аваачаад заналхийлсэн"9 сар 21. 13:28АТГ: Авлигыг мэдээлэх тусгай дугаараар 259 дуудлага хүлээн авчээ9 сар 21. 13:15Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Япон Улсын Ерөнхий сайд Ф.Кишидатай уулзав9 сар 21. 12:55С.Баярцогт: Би ганцхан газар шалгагдаагүй. Монголд, Швейцарьт, Хонгконгт, Австралид гээд олон хүчний байгууллагын шалгалтад ороод гарсан9 сар 21. 12:36"Д.Мөнх-Эрдэнийн хувийн байдалтай холбоотой асуудлыг дэлгэнэ"9 сар 21. 12:21С.Баярцогт: АН-ын дэд дарга нар Сүүдрийн Засгийн газрын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж байгаа9 сар 21. 12:16Бямба гарагт төв талбайд шүдний эмнэлгүүд ажиллана9 сар 21. 12:12Ким Чоль Сан: БНСУ-ын хил дээрээс иргэдийг буцааж буй асуудалд онцгойлон анхаарч, хүмүүнлэгийн үүднээс хандаж ажиллана9 сар 21. 12:09Уулын Карабахын эрх баригчид гал зогсоохоо мэдэгдэв9 сар 21. 11:30
 Facebook Twitter Youtube