Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2023-09-18 нд нийтлэгдсэн байна.

Цагдаа нарын гарт амиа алдсан охиноос хойшхи нэг жилд Иранд юу өөрчлөгдөв: "БИД ИЛҮҮ ЗОРИГТОЙ БОЛСОН"

9/ 18/ 2023    7 цаг 22 минут

Ираны эрх баригчид 22 настай Махса Амини нас барсны нэг жилийн ойн үеэр гудамжны жагсаал зохион байгуулахаас сэргийлэхийн тулд урьд өмнө байгаагүй арга хэмжээ авчээ. Тэрээр 2022 оны 9-р сарын 16-нд Исламын шашны хувцаслалтын дүрмийг зөрчсөн хэргээр ёс суртахууны цагдаад саатуулагдаад хэд хоногийн дараа нас барсан юм.

Гэрчүүдийн хэлснээр цагдаа нар түүнийг зодож, улмаар комд орсон. Түүнийг хүлээж  авсан эмнэлэг нь Махса Аминиг амьдын шинж тэмдэггүй хэвтүүлсэн гэж баталсан байдаг.

Махсагийн үхэл өргөн хүрээний эсэргүүцлийг өдөөсөн. Оршуулах ёслол дээр нь эмэгтэйчүүд хижабаа тайлж хаясан. Сургуулийн охидууд үсээ ил гаргаад сургуульдаа ирдэг байв. Шашны ноёрхолд дургүйцсэн олон мянган иранчууд, тэр дундаа эрэгтэйчүүд зөвхөн Тегеран төдийгүй бусад хотуудын гудамжинд жагссан юм.

Эсэргүүцэл хэдэн сарын турш үргэлжилсэн. Энэ үеэр цагдаа нартай мөргөлдсөний улмаас  таван зуу гаруй хүн амиа алджээ.

Өнгөрөгч бямба гарагт Махса Аминигийн төрөлх хот Секкез, Тегеран болон бусад томоохон хотуудын гудамжинд аюулгүй байдлынхан, цагдаа нар жагсаал цуглаан гарахаас сэргийлжээ. 

Мөөн үүнтэй зэрэгцэн Махса болон мөргөлдөөнд амь үрэгдэгсдийн дурсгалд зориулсан арга хэмжээ дэлхийн олон оронд болов.

Эрх баригчид жагсагчдыг гудамжнаас хөөж чадсан ч эрх чөлөөний сүнсийг дарж чадаагүй

Эсэргүүцлийг намжаахын тулд ёс суртахууны цагдааг хэсэг хугацаанд татан буулгасан ч дараа нь эргэн байгуулахдаа зарим зүйл өөрчлөгдсөн.

Барууны цөөнгүй хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл Иранд ажиллаж чадахгүй байгаа. Гэхдээ Ираны хэвлэл мэдээллийнхэн одоо гудамжинд охид, эмэгтэйчүүдийг хижабгүй харж болно гэж хэлдэг.

Зарим зоригтой нэг нь хөл гуяны зарим хэсэг ил харагдсан уранхай жинсэн өмд өмсдөг бөгөөд гэхдээ тийм нь цөөхөн. 

Ёс суртахууны цагдаа нарын гарт амиа алдсан Махса Амини

 Гэрлээгүй хосууд гудамжаар хөтлөлцөн алхдаг тохиолдол байдаг. Ёс суртахууны цагдаа нар охидод хижаб өмсөхийг тушааж, там руу яваарай гэж чангаар хэлж байсныг нүдээр харсан нэг гэрч эх сурвалжид ярьжээ.  Жилийн өмнө, Махса Аминигийн үхэлтэй холбоотой үйл явдлуудаас өмнө энэ нь боломжгүй зүйл байсан.

Эрх баригчид жагсагчдыг гудамжнаас хөөж чадсан ч эрх чөлөөний сүнсийг дарж, бие махбодийн болон оюун санааны хүчирхийллийг эсэргүүцэж чадаагүй гэж Иранчууд үзэж байна.

Бид илүү зоригтой болсон

Махса Аминигийн дурсгалд зориулсан арга хэмжээ Ром, Лондон, Парис болон Европын бусад хотод болсон. Оролцогчид дарангуйлал, автократ дэглэмд дарлуулсан бүх эмэгтэйчүүдэд эрх чөлөө, тэгш байдал олгохыг шаардаж байна.

Тегеран дахь барууны дипломатын тооцоолсноор, одоогоор тус улсын эмэгтэйчүүдийн 20 гаруй хувь нь хижаб, буркагүй гэрээсээ гарч хууль тогтоомжийг зөрчиж байна.

"Өнгөрсөн жилээс хойш бүх зүйл маш их өөрчлөгдсөн. Бид илүү зоригтой болсон." гэж Тегераны хөгжмийн сургуулийн 20 настай оюутан ярьсан байна.

"Би ёс суртахууны цагдаа нарын хажуугаар өнгөрөхдөө аймаар айдас төрдөг ч толгойгоо өндийлгөж, тэднийг анзаараагүй мэт дүр эсгэдэг. Одоо би гадуур гарахдаа дуртай зүйлээ өмсдөг" гэж охин хэлэв.

Гэсэн хэдий ч түүний хэлснээр, шийтгэл нь маш харгис байж болох тул хайхрамжгүй хандаж боломжгүй.

Хуулийн дагуу ил задгай хувцасласан эмэгтэйг 5 мянгаас 500 мянган реалаар торгох, эсвэл 10 хоногоос хоёр сар хүртэл хугацаагаар баривчлах ялаар шийтгэнэ. Гэтэл цагдаа нар хуулийг үл тоомсорлодог.

Хэд хэдэн мэдээллээс харахад зарим эмэгтэйчүүд цагдаагийн газарт хүчиндүүлдэг. Тэд бас хамгийн төсөөлшгүй шийтгэлүүдийг бодож олдог. Тухайлбал, нэг хоригдлыг цогцос угаалгахаар морг руу явуулсан.

Өнгөрсөн жилийн эсэргүүцлийн дараа эрх баригчид арга тактикаа өөрчилж, хотын гудамжинд байрлах хяналтын камерын тоо эрс нэмэгдсэн гэж иранчууд ярьж байна.

Тэд камерийг "Исламын хуулийг зөрчигчдийг" мөшгихөд ашигладаг бөгөөд олон нийтийн дунд бухимдал үүсгэхгүйн тулд чимээгүйхэн араас нь ирдэг болсон.

Тегеран дахь барууны дипломатч хэлэхдээ, ерөнхий нөхцөл байдал өөрчлөгдсөн бөгөөд Махса Амини нас барсны дараах эсэргүүцлийн хөдөлгөөнийг эргэлтийн цэг гэж үзэж болно.

“Тэд энэ дэглэмийг мухардалд хүргэх зам руу оруулсан. Бидний мэдэхгүй цорын ганц зүйл бол эрх баригчид үүнд хүртлээ хэдий хэмжээний зам туулах бол гэдэг л байна" гэж эх сурвалж хэлэв.

Эх сурвалж: ВВС news

0


Сэтгэгдэл (0)

⚠ Анхаар!
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд Toim.mn хариуцлага хүлээхгүй.



ШИНЭ МЭДЭЭ

Яармагийн эмнэлэгт хэвтсэн 17 хүүхдийн нэгийг нь ЭХЭМҮТ рүү шилжүүлжээ11 сар 28. 16:58240.0 мянган тн ногоон тэжээл хураан авчээ11 сар 28. 16:13НҮБ-ын Хүний хөгжлийн 2024 оны илтгэл танилцуулах уулзалтад УИХ-ын дэд дарга Л.Мөнхбаатар оролцлоо11 сар 28. 15:27БСШУСБХ-ны даргад УИХ-ын гишүүн Б.Баярсайханыг нэр дэвшүүллээ11 сар 28. 14:46ЁЗСХБХ: Байнгын хорооны даргаар Б.Баттөмөрийг улируулан сонгохыг дэмжлээ11 сар 28. 14:25ЭЗБХ: “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн хувьцааг иргэн бүрд эзэмшүүлэхийг дэмжсэнгүй11 сар 28. 13:56"БНХАУ-д үүсээд байгаа нөхцөл байдалтай холбоотойгоор ямар нэгэн хязгаарлалтыг ХӨСҮТ-өөс санал болгохгүй"11 сар 28. 13:02А.Бурмаа: Амьсгалын замын өвчлөлөөр бага насны хүүхдүүд хүндрэх эрсдэл нэмэгдэж байна11 сар 28. 12:44Эмээлтийн махны үйлдвэртэй холбоотой эрүүгийн хэргийн хуралдаанд шүүгдэгчийг албадан ирүүлэхээр болж, хойшлогдов11 сар 28. 12:34Мотоциклоор мал хариулж яваад сураггүй болсон хоёр иргэнийг эрэн хайж байна11 сар 28. 12:16Бага насны хүүхэд угаалгын машины хатаагчид ороод гацжээ11 сар 28. 11:42ШӨХТГ: Шатахуун түгээх станцуудад хяналт, шалгалт хийж байна11 сар 28. 11:16Р.Барсболд: Үндсэн хуулийг боловсруулан бэлтгэх, шүүн хэлэлцэх асуудлыг Ардын Их Хурал богино хугацаанд нэр төртэйгөөр шийдвэрлэсэн11 сар 28. 11:03Эмээлтэд өмхийрсөн мах их хэмжээгээр бэлтгэсэн “ЭМ ДИ СИ ПИ ХХК“-д холбогдох хэргийн шүүх хурал болж байна11 сар 28. 10:51АН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр Э.Одбаярыг томилжээ11 сар 28. 10:41Метроны зөвлөх үйлчилгээний ажлын даалгаврыг боловсруулж эхэллээ11 сар 28. 10:38Европын парламент Крымийг Оросын нэг хэсэг гэж "хүлээн зөвшөөрөв"11 сар 28. 8:50Түүхэн товчоон: Монголын Үйлдвэрчний эвлэл11 сар 28. 7:55Нүүрсний хулгайг “гол дүрүүд”-гүй сонсох уу?!11 сар 28. 7:53Цагаан ордны эмч асан: Байден эрүүл мэндийн хувьд албан тушаалдаа тохирохгүй11 сар 28. 7:32 Давс дээр суурилсан аюулгүй түлшийг АНУ-д бүтээжээ11 сар 28. 7:26Цаг агаар: Нутгийн баруун хэсгээр өдөртөө хүйтний эрч суларч, нутгийн зүүн хэсгээр жавартай хүйтэн, явган шуургатай байна11 сар 28. 7:02Зурхай: Балжиннямтай өдөр11 сар 28. 6:45Г.Тэмүүлэн: Татварын цогц шинэчлэлээр дотоодын үйлдвэрлэгчдээ дэмжинэ11 сар 27. 17:52Сурагчдын сэтгэл зүйн эрүүл мэндийг дэмжих чиглэлд НҮБ-тай хамтран ажиллана11 сар 27. 17:31ЦЕГ: Сурагчид хоорондоо зодолдсон асуудал байхгүй, хүүхэд гэмтэж бэртээгүй11 сар 27. 17:09Эрүүгийн ахлах мөрдөгч “Ц” нь албан үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүй гэх хэргийг прокурорт шилжүүлжээ11 сар 27. 16:50Б.Энхбаяр: Сэтгүүлч Н.Өнөрцэцэгийн хамаарал бүхий этгээдийн нэр дээр нүүрс тээврийн компани байгуулсан нь тогтоогдсон11 сар 27. 16:32“Тайландад өндөр цалинтай ажил байна” гэж хүн худалдаалсан гэх хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ11 сар 27. 16:27Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж, Ерөнхий Прокурор асан Д.Дорлигжав, Ерөнхий Прокурор асан М.Энх-Амгалан нарыг гэрчээр дуудав11 сар 27. 14:20Б.Энхбаяр: Эрдэнэс-Тавантолгой” компанийн 75 дансны 10 мянга орчим гүйлгээг шалгаж байна11 сар 27. 14:00АН-ын бүлэг: Эрх баригч нам ковидын сонсгол зохион байгуулах сонирхолгүй байна11 сар 27. 13:21ГССҮТ нурууны дурангийн мэс заслыг эмчилгээнд нэвтрүүллээ 11 сар 27. 12:28ТӨРИЙН БАНК: Эрүүл иргэн картаараа 10 хүртэлх хувийн хөнгөлөлт эдлээрэй11 сар 27. 12:24“Өвлийн идэш 2023” өргөтгөсөн худалдаа нийслэлийн 10 байршилд эхэллээ11 сар 27. 11:17Сураггүй болсон малчны цогцсыг гэрээс нь 800 метрийн зайнаас олжээ11 сар 27. 10:56Д.Ангар: Монголын залуу компаниуд олон жилийн түүхтэй гадны компаниудтай үнээрээ өрсөлдөж чадахгүй11 сар 27. 10:25Л.Эрхэмбаяр: Засгийн газрын олгосон 1 их наядын зээл үйлдвэрлэгчдэд бодит дэмжлэг болсон11 сар 27. 10:22Б.Болдбаатар: Дотоодод үйлдвэрлэж чадаж байгаа бараа, бүтээгдэхүүнээ яагаад гаднаас аваад байгаа юм бэ?11 сар 27. 10:20Ц.Рэнчинсэнгээ: Ургамал хамгааллын агентлаг байгуулах хэрэгтэй байна11 сар 27. 10:17
 Facebook Twitter Youtube