Лу.Гантөмөр “наргилын жимсийг сэгсэрч” чадах уу

УИХ-ын 2020 оны сонгуульд ялагдснаар АН-ын дарга дүрмийн дагуу суудлаа тавьж өгөхөөр болсон.  Гэвч С.Эрдэнэ намын тамга, бүртгэлийг тас атгаж, АН хэд хуваагдан дотооддоо сонгуульдсаар гурван жилийн босго элээлээ. Цаасан дээр нэрийг бичээд Улсын Дээд шүүхийн хаалгаар ордог ч шүүхийн тамганд бүдэрсээр Ардчилсан нам лав дөрвөн ч даргын нэртэй болоодохсон.  Арга буюу 2022 онд Үндсэн дүрэмдээ оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг нь Дээд шүүх хүлээн зөвшөөрч, АН-ын Үндэсний бодлогын хороонд намын даргаа сонгох эрх өгсөн. С.Эрдэнийн, Х.Баттулгын, Ц.Элбэгдоржийн хэмээн хэд хэд хагарч, цуураад үл эвлэх болсон АН сонгуулиас урьтаж ямартай ч хэд хэдэн удаа хуралдаж, индрийн өмнө хэдэн хүн зогсоож, гар гараасаа барилцлаа.

Дээд шүүхээс олгосон эрхийн дагуу хэмээн чанга дуугаар зарласаар АН-ын Үндэсний бодлогын хорооны 383 гишүүнийнхээ 70 гаруй хувийг цуглуулан Намын даргаар Лу.Гантөмөрийг сонгоодохов. Гэхдээ энэ бол ахиад л босгоны цаана өрнөсөн. Одоогоор юун түрүүнд хаалганы өмнө АН-ын “хуучин” дарга С.Эрдэнэтэй тэгнээд хэвтчихсэн байгааг мартаж болохгүй.

С.Эрдэнэ “АН-ын ҮБХ-ны болон Их хурал гээч хууль дүрмийн бус улстөрйн жүжиг шоу мэт хурлууд нь хүчингүй бөгөөд АН-ын мянга, мянган гишүүдийг залилан мэхэлсэн мөнгөний сонгууль луйвар юм. Эндээс Лу.Гантөмөр, С.Баярцогтын хэн ч гарсан эрхзүйн чадамжгүй хууль бус дарга байх болно” хэмээн өөрийн нүүр номоор дамжуулан олон нийтийн сүлжээнд "би хүлээн зөвшөөрөхгүй" гэдгээ илэрхийлсэн юм.

Уг нь, АН  оршин тогтноод хэдийнэ 30 гаруй жил болсон.  Монголын улстөрд тэргүүлэх байр суурь эзэлж, тэргүүн эгнээнд явж байсан нам. Гэтэл цагаан цаасан дээр хараар бичээд Улсын Дээд шүүхээс “батлав” хэмээн тамгалчихсан дүрмээ ч ягштал мөрдөж чадахгүй, ядаж л цоолоод тайлбарлачих толгой хуульчгүй, эх захаа олохгүй нэгэн сонгуулийн жилийг барлаа.

АН хүчгүй, нэгдэлгүй, бяргүй,тархигүй байх нь эрх баригчдад л ашигтай. Ардчилсан нам муухай харагдах тусам тэд рингэн дээр улам итгэлтэй зогсч байна. МАН хүрээгээ тэлж, АН-ын орон зайг улам хумигдсаар. Энэ бол илт харагдаж, мэдрэгдэж байгаа үзэгдэл гэхэд хилсдэхгүй. Хэдийгээр иргэдийн улстөрчдөд итгэх итгэл уруудаж байгаа ч МАН-ын хувьд өрсөлдөгчгүй рингтэй байхад итгэл зэрэгт санаа чилээх шаардлагагүй.

МАН нээлттэй, ардчилсан, ил тод, хүний эрхийг дээдлэн хүндлэгч хэмээн ээлжит Их хурлынхаа индэр дээрээс эхлэн өнөөдөр ч зарласаар буй. Бид шинэчлэгдэж чаддаг, бид ардчилсан удирдлагатай, бид ард түмэнтэйгээ хамт хэмээн пиардаж байна. Харин АН “бид дотоод ардчилалтай” хэмээн “солиорч”, намыг хувийн өмч, өндөр байшин мэт аашлах хэдэн хүний гарын аясаар далбилзаж, хууль ёсны дарга, тамганыхаа ард гарч чадахгүй байсаар уруудав.

МАН-ын залуус улс төрд зүй ёсоор тохиолддог ахмадын суурийг эзлэх буюу “наргилын жимсийг сэгсэрч” намынхаа дотоод асуудлыг гартаа атгаад, төрийн толгойд заларчихсан байхад АН-ын залуус “0”-ын цаас гартаа барьчихаад хөгшин бурхинуудынхаа хажуунаас холдож чадахгүй зогсоо харагдана.

Дээд шүүхийн тогтоолоор ҮБХ-ны гишүүдийн дийлэнх олонхын саналаар сонгогдсон гэх УИХ-ын гишүүн асан, БШУ-ны сайд асан Лу.Гантөмөр улс төрд бол шинэ хүн биш. Харин АН-ын хувьд “идэр залуусын нэг”. Гэвч  Дээд шүүхээр хүлээн зөвшөөрөгдвөл С.Эрдэнэ, Х.Баттулга, Ц.Элбэгдорж нарын өмнө мөр шүргэлцэх чадал түүнд бий юу.  Гар нийлж, “наргилын жимсийг сэгсэрч” чадах багтай бил үү.  Эсвэл ээлжит дарга нарын замналыг үргэлжлүүлж, наргилын жимсний сүүдэрт суух уу. Гэхдээ энэ бол дараа, дараагийн асуудал болоод байна.

Одоогоор түүнд С.Эрдэнийн дээгүүр харайх, Дээд шүүхийн босгыг давах гээд хууль ёсны тамгыг гартаа оруулах хүртэл хэд хэдэн саадыг туулах нь юу юунаас чухал байна. Гэхдээ түүнийг АН-ыг сонгуульд хөтлөх лидер мөн үү гэдэгт АН-ын гишүүд эргэлзсээр байгаа нь туйлын үнэн билээ.