Т.Түмэнбаяр: Хамгийн эхэнд гоо сайхныг мэдрээсэй. Агуулгыг би тулгаж чадахгүй

Монголын Урлагийн Зөвлөл (МУЗ)-ийн “Улаан гэр” галерей нь уран бүтээлчдийн бүтээн туурвих үйл явцыг дэмжих, таниулан сурталчлах зорилгынхоо хүрээнд уран барималч Т.Түмэнбаярын “Spirit” үзэсгэлэнг гуравдугаар сарын 16-29-нд олон нийтэд толилуулж байна.

Уран барималч Т.Түмэнбаяр нь 2010 онд Дүрслэх урлагийн дээд сургуулийг уран барималч мэргэжлээр төгсжээ. Тэрээр уран барималчаас гадна соёлын антропологи, анагаах ухаан, буддын философийн чиглэлээр судалгаа хийж, мэргэшжээ. Түүний анхны бие даасан үзэсгэлэн нь болох “Spirit”-д түүний бодрол, сэтгэгдэл, мэдрэмжийг илэрхийлсэн есөн ширхэг бүтээл дэлгэгджээ.

Сонгодог ба уламжлалт дүрслэх урлагийн  төрлөөр туурвисан, “Сүүн зам”, “Эдүгэ”, “Самсара” тэргүүтэй эдгээр бүтээл нь сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд төрсөн аж. Үзэсгэлэнгийн танхимд орох төдийд нүд хужирлам гоо сайхныг мэдрэхээс гадна чих мялаам хөг хэмнэлийг сонсох болно. Тэрхүү яруу аялгууг бие болгосон эрхэм нь Г.Золбоо хэмээх залуу уран бүтээлч ажээ.

Ингээд үзэсгэлэнг нь сонирхох далимд уран бүтээлч Т.Түмэнбаяртай хэсэгхэн хором ярилцсан юм.

-Бүтээлээ дэлгэсэнд тан баяр хүргэе. Энэ таны анхны бие даасан үзэсгэлэн үү?

-Би 2012 онд уран баримлын ангийг төгссөнөөс хойш ганц ч бүтээлээ олон нийтэд дэлгэж байгаагүй. Хамтарсан үзэсгэлэнд ч тавьсан удаагүй. Энэхүү үзэсгэлэнгээр анх удаа бүтээлээ олно нийтэд толилуулж буй.

Үзэсгэлэнгийн нэр нь “Spirit”. Үүнийг орчуулбал, сүнс, оюун гэх ч юм уу, байгалийн сүнслэг мөн чанараар нь ашиглаж байгаа. Анхны бүтээл маань “Spirit” гэх нэртэй. Цомгоо анхны дуугаараа нэрлэдэг шиг үзэсгэлэнгээ эхний бүтээлээрээ нэрлэсэн.

-Тэгвэл та ямар нэгэн шашин шүтдэг үү? Ингэж асуухын учир нь таны бүтээлээс буддын шашны өнгө аяс харагдах шиг?

-Би буддын шашны суурьтай, түүгээр хүмүүжсэн. Мөн энэ шашны философийг ч судалж байна. Гэхдээ бүтээлд ямар өнгө аясаар, хэрхэн илэрч буйг тайлж мэдэхгүй юм. Тухайн үед хүн өөрийн дотоод сэтгэл, бодлоо л илэрхийлж гаргана. Харин би тэр үед шашны философийн тухай эргэцүүлж таараад, тэр нь гарч ирж болно.

-Үзэсгэлэнг үзэж буй хүмүүс эдгээр бүтээлээс юуг мэдрээсэй гэж хүсэж байна вэ?

-Хамгийн эхэнд гоо сайхныг мэдрээсэй гэж хүсэж байна. Агуулгыг би тулгаж чадахгүй. Мэдээж хүн юу гэж харж, ойлгох дотоод сэтгэлээс нь хамаарна.

-Таныг хамгийн их “зовоосон” нь ямар бүтээл вэ?

-Миний хамгийн сүүлийн бүтээл. Үр дүн нь их сүртэй биш ч нэлээн бодолд автуулж, эргэцүүлэхэд хүргэсэн. Жижигхэн бүтээл ч хоёр сар орчмын хугацаа зарцуулсан. “Долгио”-г хөгжүүлэхийн тулд багахан зовсон гэх үү дээ. Энэ хэмжээний барималд хоёр долоо хоногийн хугацаа зарцуулдаг юм.

Мөн гүн сэтгэгдэл төрүүлж, эмзэглэл дотроос минь төрсөн нь “Жавар”. Байгаль дээрх гунигтай дүр зургийг өөрөө мэдэрч, түүнийгээ илэрхийлэхийг хүссэн. Заримдаа бүтээл хөнгөн бодол, мэдрэмжээс гарна. Эсвэл гүнзгий эргэцүүлэл, янз бүрийн нөхцөл байдлаас төрнө.