Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2022-05-09 нд нийтлэгдсэн байна.

Түүхэн товчоон: ШИРНЭНДАМДИН Цэрэндоржийн

5/ 9/ 2022    6 цаг 40 минут
ХХ зууны Монгол төрийн зүтгэлтэн, нэрт дипломатч

     Тэр бээр 1908 онд Их Хүрээн дэх Манжийн амбан сайдын бие төлөөлөгч түшмэлээр Бээжинд очиж ажилласан. Хятадад Үндсэн хуульт засаглалын төлөө хөдөлгөөн хүчтэй өрнөсөн тул 1910 оны 10 дугаар сард Бээжин хотноо Засагт тус хийх яамны анхдугаар хуралдаан болж, энэ хуралдаанд Ширнэндамдин оролцжээ. Тэр бээр Манжаас тусгаарлах бодлого хатуу баримталж, Монгол руу холбогдох мэдээ сэлтийг илгээж байв.

    Ц.Ширнэндамдин 1911 он буюу Хэвт ёсны 3 дугаар оны өвлийн сүүл сарын 11-нд нутагтаа буцаж иржээ. VIII Богд Жэвзүндамба хаан улс төрд хүчин зүтгэсэн тул Ширнэндамдинг “...үе улиран улсад туслагч гүн, хараватар улаан жолоо” шагнан хүртээжээ. Дараа нь гуравдугаар сард бэйсийн зэрэг шагнан, Шүүх яамны дэд сайдын албанд томилсон байна. Тэр бээр эрх зүйн шинэтгэлийг эхлүүлжээ. Чин Ван Ханддорж тэргүүтэй төлөөлөгчид 1912 оны сүүлч 1913 оны эхээр Хаант Орост айлчлахад төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд орж байв. 1912 оны дунд үед хааны шадар сайдаар томилогдсон. Тэр бээр 1915 оны Хиагтын гурван улсын хэлэлцээрт оролцон улс орны эрх ашгийг тууштай хамгаалан зүтгэсний учир “вангийн хэргэм, гурван нүдний тогосны отго, улбар шар жолоо”-гоор шагнуулжээ.

    Ц.Ширнэндамдин 1921 оны үндэсний ардчилсан хувьсгалын үйл хэргийг эхнээс нь талархан дэмжиж байв. Ардын засгийн жилүүдэд тэр бээр дипломат албанд голлон зүтгэжээ. 1921 оны ЗОУ-тай найрамдлын гэрээ байгуулах төлөөлөгчдийн бүрэлдэхүүнд, Богдын бие төлөөлөгчөөр оролцсон байна. Энэ цагаас хойш Ц.Ширнэндамдин  өмнөд хөршийн бодлогыг тандан мэдэх, язгуур гарал нэгт өвөр Монголчуудтайгаа ойртох, бодлого зорилгыг таниулах дипломат ажилд итгэмжлэн зарагдсан байна. Тэр бээр Судар бичгийн хүрээлэнгийн томилолтоор Хятадад хэд хэдэн удаа очиж, Монгол түүхэнд холбогдох ховор ном, зохиол цуглуулж ирж байжээ. Ц.Ширнэндамдин зүүний нугалаа завхралын үед чинээлэг ардын хөрөнгийг хурааж, хүний эрхийг ноцтой зөрчсөнийг шүүмжилсний улмаас 1931 оны 10 дугаар сарын 31-нд баривчилж, хилс хэрэг тохон, буудан алж хөрөнгийг хураасан байна. 1993 онд түүний хэргийг цагаатгасан. (Ж.Болдбаатар)

0


Сэтгэгдэл (0)

⚠ Анхаар!
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд Toim.mn хариуцлага хүлээхгүй.





ШИНЭ МЭДЭЭ

“Амгалан” Дулааны станцыг өргөтгөснөөр эрчим хүчний үйлдвэрлэл нь 1.3 сая Гкал дулаанаар нэмэгдэж байна.8 цаг 17 минутын өмнөЛ.Оюун-Эрдэнэ: Эрчим хүчний салбартаа бизнесийн өрсөлдөөнийг дэмжиж, реформ хийх цаг нь болсон.8 цаг 27 минутын өмнөГовьсүмбэр аймгийн баг шөвгийн дөрөвт шалгарлаа4 сар 19. 0:50“Төв цэнгэлдэх хүрээлэн” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлаар Ж.Энхжаргаланг томиллоо4 сар 18. 22:15Дээд боловсролын байгууллагад оюутан элсүүлэх босго оноог 420 болгов4 сар 18. 21:25Төв цэнгэлдэх хүрээлэнг 100 хувь нийслэлийн эзэмшилд авлаа4 сар 18. 21:02Дээд шүүх Т.Бадамжунайн хэргийг тусгаарлах шаардлагагүй гэж үзжээ4 сар 18. 10:55“Хөгшин” улс төрчдийн "сав" хальсан толхилцоон4 сар 18. 10:29Цасан болон шороон шуурга шуурна4 сар 18. 10:01Ц.Туваан: Эмийн салбарт ашиг сонирхлын хамаарал, “цус ойртолт” хэрээс хэтэрч, бүртгэл, хяналт нь бүр дампуурсан байна4 сар 18. 9:33ЦАГ АГААР: Бусад нутгаар хур тунадас орохгүй4 сар 18. 9:07Д.Ганбаяр: Иргэний болон улс төрийн эрхийг эдлүүлж чадахгүй бол гадагшаа дүрвэх иргэд их байна4 сар 18. 9:02Арабын Нэгдсэн Эмиратад сүүлийн 75 жилд үзэгдээгүй их хур тунадас унаснаас Дубай хот үерт автав4 сар 18. 9:00Эрдэнэтийн овоолгуудыг “…Үүсмэл орд”-ын заалт нь одоогийн эзэмшигчдэд үлдээх үү?!4 сар 18. 8:57Хуульч П.Эрхэмбаяр: Р.Базарыг сүр хүчтэй саатуулахдаа иргэний жам ёсны эрхээс эхлээд олон хууль зөрчлөө4 сар 18. 8:55Прокурорууд “...Хөгжлийн банкны хэргээс томчууд нь мултарчихлаа” хэмээн шүүхийн шийдвэрүүдийг бүхэлд нь эсэргүүцэхээр болжээ4 сар 17. 16:382024 оны УИХ-ын сонгуульд бие даан нэр дэвшигчийн үүрэг хариуцлага4 сар 17. 16:37Сагсан бөмбөгийн 3х3 шигшээ баг тамирчдыг “Go Mongolia” элчээр өргөмжиллөө4 сар 17. 16:31"Ногоон автобус"-ны гэх хэргийн шүүх хуралдааныг ирэх долоо хоногийн лхагва гарагт товлов4 сар 17. 16:232024 оны эхний улирлын байдлаар уул уурхайн олборлолт 641,6 тэрбум төгрөгөөр өслөө4 сар 17. 16:13Нийслэл дотооддоо 500 тэрбум төгрөгийн бонд гаргаж, 150 тэрбумаар хотын авто замыг засварлана4 сар 17. 16:10“Сүү” хөтөлбөрийг ирэх сарын 1-нээс эхлүүлэхээр төлөвлөж байна4 сар 17. 15:58Дорноговьд 11 настай охиныг хулгайлж, амийг нь бүрэлгэсэн шүүгдэгч Г.Гантулгад бүх насаар нь хорих ял оногдуулав4 сар 16. 17:00БНСУ-д хууль бусаар оршин суугаа гадаад иргэдийг буцаах, дахин нэвтрүүлэхгүй байх арга хэмжээг авч эхэлжээ4 сар 16. 8:41“Facebook” дэх мэдээний линкийг хориглосноор хуурамч мэдээллийн эргэлт нэмэгдэж байна4 сар 16. 8:38Т.Чимгээ: Эрүүдэн шүүгдсэн, үлдсэн насныхаа доромжлол, үр хүүхдийнхээ амь насны төлөөсийг Төрөөс нэхэмжилж байна4 сар 16. 8:12“Ачит Ихт”-ийг нэгжсэн үндэслэл нь нуусан татвартай холбоотой юу, аль эсвэл Америк, Сингапур дахь хауснууд уу?!4 сар 16. 8:10Ашигт малтмалтай холбоотой үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийх УИХ-ын түр хороог Ц.Цэрэнпунцаг даргална4 сар 16. 7:52Улаанбаатарт өдөртөө +17...+19 градус дулаан байна4 сар 16. 7:47Зурхай: Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал нас уртадна4 сар 16. 7:45Ганданд шавилан сууж буй хүүхдүүд бэлгийн хүчирхийлэлд өртсөн гэх хэргийг прокурорын байгууллагад шилжүүлжээ4 сар 15. 12:31"Алтайн хүдэр" ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Х.Бат-Эрдэнээс тайлбар мэдүүлэг авч байна4 сар 15. 12:21“Ажнай” Д.Бат-Эрдэнийн хэргийг "хэн" хаацайлаад байна вэ4 сар 15. 10:38Хуульч Х.Номингэрэл: Х.Булгантуяа сайдын “Гадагшаа гарсан иргэдээ Монголд авчирч ажиллуулна” гэдэг хүний эрхийг зөрчсөн мэдэгдэл4 сар 15. 9:02Манай эрх баригчид цусаараа биш бодлогоороо өрсөлддөг болмоор байна4 сар 15. 9:00О.Номинчимэг: Шархад, Да хүрээ зах орчимд автомашин, сэлбэгийн худалдаа эрхэлдэг иргэн, ААН-үүдийг нүүлгэнэ4 сар 15. 8:18УКРАИН ЯЛАГДВАЛ ЮУ БОЛОХ ВЭ?4 сар 15. 7:56Х.Баттулгыг Орост “дуудсан” уу4 сар 15. 7:47“ШИНЭ БООЛЧЛОЛ”-ЫН ЗАМААР ЭРГЭЛДСЭН САМУУН 30 ЖИЛИЙГ ӨӨРЧЛӨХ ҮҮ?4 сар 15. 7:35Г.Занданшатар: Газрыг гадаадын иргэнд 100 жилээр эзэмшүүлэх хуулийн заалт Монгол Улсын ямар ч хуульд байхгүй боллоо4 сар 15. 7:31
 Facebook Twitter Youtube