10 их наядын хөтөлбөртэй дүйсэн зөрчил илэрснийг мэдсэн үү, Ерөнхий сайд аа

Засгийн газраас “Эрүүл мэндээ дэмжиж, эдийн засгаа аврах 10 их наядын цогц хөтөлбөр”-ийг зарлаж 120 мянган ажлын байрыг хадгалж үлдэж чадлаа гэх зэрэг пиар ч хангалттай цацсан. 10 их наяд төгрөг гэдэг манай улсын жилийн төсвийн 60 гаруй хувь. Хэдийгээр 2024 он хүртэл зарим төсөл хөтөлбөр нь хэрэгжинэ гэж байсан ч Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газрын 200 дахь хоногт төлөвлөсөн 56 арга хэмжээний хэрэгжилт 67 хувьтай гэж мэдээлж байв. Жишээ нь, ипотекийн зээлд зориулсан 2 их наяд төгрөгийн зээлийн гүйцэтгэл 28 хувьтай, Хөдөө аж ахуйг дэмжих 500 сая төгрөгийн зээлийн гүйцэтгэл 63 хувьтай, ажлын байр дэмжих 2 их наяд төгрөгийн зээлийн гүйцэтгэл 87 хувьтай, Монголбанкны репо санхүүжилтийн зээлийн гүйцэтгэл 31 хувьтай гэсэн дүн мэдээ гарч байлаа.

Энэхүү 10 их наяд төгрөгийг хэрхэн хуваарилж байсныг эргээд саная.

-ЖДҮ болон үйлчилгээ эрхлэгчдэд 3 хувийн хүүтэй 3 жилийн хугацаатай 2 их наяд төгрөгийн зээл

-Залуучуудыг ажил мэргэжилд бэлтгэх төсөлд 500 тэрбум төгрөг

-Улаанбаатарт барих Залуус I,II, III хорооллын дэд бүтэц, ипотекийн зээл зэрэгт 3 их наядын зээл,

-Стратегийн ач холбогдолтой том төсөл, хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэхэд 2 их наяд төгрөг,

-Хөдөө аж ахуйг дэмжих 500 тэрбум төгрөгийн зээл,

-Монголбанкны репо санхүүжилтэд 2 их наядын зээл гэж олгож эхэлсэн

Худалдаачид болоод үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн хувьд зээлийн гүйцэтгэлээс харвал дийлэнх нь орон нутагт очсон гэсэн мэдээ өнгөрсөн жил гарсан. 2024 он гэхэд зээлийн хугацаа дуусна гэдгийг хаа хаанаа мэдэж байх ёстой. Ипотекийн зээлийн хувьд 2021 онд 900 гаруй сая төгрөгийн зээл олгосон байдаг. 2022 онд хил, гаалийн асуудалтай холбоотойгоор барилгын материалын үнэ өссөн нь орон сууцны үнэд ч нөлөөлсөн. Гэсэн ч эрэлтийг нэмэгдүүлж, үнийг хөөрөгдөнө гээд энэ жилээс ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг хумьсан. 10 их наяд хөтөлбөрийн хувьд өнгөрсөн жил нэлээн дуулиан дагуулж, иргэд хэрэгжилтийн мэдээллийг шаардаж байсан ч энэ жил мартаж орхилоо. Мэдээж энэ хэмжээний мөнгө эдийн засагт байгаа гэдэгт ч эргэлзэж байна.

Л.Оюун-Эрдэнийн танхим юун 10 их наядын цогт хөтөлбөр манатай, төсөөлснөөс бага экспорт, төлбөрийн тэнцлийн алдагдал, инфляц гэх зэргээр дараалсан цохилтуудад өртөж, дуугарах ч тэнхэлгүй болов.

2021 онд Монгол Улсын зээлжих зэрэглэл тогтвортой байж, Чингис болон Гэрэгэ бондын 1 тэрбум ам.долларын төлбөрийг бага түвшний хүүтэй дахин санхүүжилт хийж, 2021 онд 6 жилийн хугацаатай 3.5 хувийн хүүтэй 500 сая ам.доллар, 10 жилийн хугацаатай 4.45 хувийн хүүтэй 500 сая ам.доллар өрийн зохицуулалтаар шийдэж чадсан ч ирэх жил Евробонд, Самурай бондын өр хүлээж байна.Засгийн газар Самурай бондын 713 тэрбум төгрөгийн өр яригдахтай зэрэгцээд дефольтын тухай ярьж байхад юун 10 их наядын хөтөлбөр…

Өнгөрсөн жил өөдрөг байсан Засгийн газар өнөөдөр баргар байна. Төлөвлөснөөсөө хэд дахин бага мөнгө олж, хэд дахин их зарцуулалт хийх шаардлагатай болоод байна.

Гэтэл аудитын 2021 оны ажлын дүнгээс харвал 10 их наяд төгрөгийн зөрчил илэрч байгааг хэрхэн тайлбарлах бол…

Төрийн аудитын байгууллага өнгөрсөн долоо хоногт 2021 оны үйл ажиллагааны тайлангаа Төсвийн байнгын хороонд танилцуулсан. Аудитын дарга Д.Занданбат “Тайлант хугацааны аудитын дүнгээр 10 их наяд төгрөгийн алдаа зөрчлийг илрүүлсэн. Үүнээс 4.2 их наяд төгрөгийн алдааг аудитын явцад залруулан цаашид үүсэх эрсдэлээс урьдчилан сэргийлж, зөвлөн туслах чиг үүргийг хэрэгжүүлж ажиллалаа. Аудитын дүнгээр нийт 59.7 тэрбум төгрөгийн төлбөрийн акт, 2.2 их наяд төгрөгийн албан шаардлагыг шалгагдагч этгээдэд хүргүүлсэн” гэсэн мэдээлэл өгсөн юм.

2021 онд эхлүүлсэн 10 их наядын хөтөлбөр нь эргээд 10 их наядын зөрчил болчихсон юм уу гэж асуумаар санагдана.

МАН, Засгийн газар бүхий л түвшинд авлигаас ангижирч, төсвийн хэмнэлтийн зарчим баримталж ажиллаж байна хэмээн танилцуулаад байгаагүй бил үү Ерөнхий сайд аа.