Хятадын компаниудын гомдлоор “Чингэлэг тээвэр” нэрээр авлига авдаг Монгол дарга нар ил болох уу

БНХАУ-ын 70 гаруй компани Хятадын “Амрыг сахиулах хороо” буюу АТГ-т гомдол гаргаснаар чингэлэг тээвэртэй холбоотой авлигын томоохон сүлжээ ил болоод буй. Улмаар өнгөрөгч 7 хоногт БНХАУ-ын тал Эрээний боомтын эрх бүхий 10 гаруй албан тушаалтныг баривчилж, гаалийн ажилтнуудыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн. Чингэлэг тээврийн улмаас Монголоос нүүрс худалдаж авдаг Хятадын компаниудын үйл ажиллагаа саатаж, БНХАУ-ын зарим хот сууринд эрчим хүчний нүүрс тасалдах эрсдэл үүссэн тул Хятадын тал мөрдөн шалгах ажиллагааг эрчимжүүлж, баривчилгаа явуулсан талаар эх сурвалжууд мэдээлж байгаа юм.

Монголоос нүүрс импортлогч Хятадын компаниуд “Амрыг сахиулах хороо”-нд гомдол гаргахдаа “Нурмаг ачаанд оруулсан их хэмжээний мөнгө түгжигдсэн” гэж мэдээлсэн байдаг. Тэгвэл өнөөдөр БНХАУ-ын нэр бүхий 30 компани 2.5 сая тонн нүүрс худалдаж авахаар гэрээ байгуулж, урьдчилгаа төлбөр болгон 184 сая юань буюу 80 гаруй тэрбум төгрөгийг Монголын талд төлсөн боловч нүүрсээ авч чадаагүй нь баримтаар ил боллоо.

Чингэлэг тээвэр зохион байгуулах нэрээр үгсэн хуйвалдаж авлигын сүлжээ бий болгосон Хятадын эрх бүхий албан тушаалтнууд баривчлагдаж хэрэг нь мөрдөн байцаалтын шатанд шилжсэн бол Монголд байдал тэс өөр дүр зурагтай байгаа. Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Л.Халтар “Хятадын талд авлигын ямар асуудал байсныг мэдэхгүй. Миний гар цэвэр, мөр цагаан” гэж хэлээд өөрөөсөө асуудлыг холдуулсан. Гэвч хоёр улсын хооронд хийгдэж буй худалдаа нь дээр зөвхөн нэг тал нь авлига аваад, мафийн сүлжээ үүсгэх боломжгүй. Ийм тайлбарт итгэхэд бэрх. Хятадын компаниуд чингэлэг тээврийн авлигын сүлжээг анх илчлэхдээ Хятад, Монгол дарга нарын асуудлыг хөндсөн гэж эх сурвалжууд мэдээлж буй нь оргүй зүйл биш болов уу. Чингэлэг тээврээс хүртсэн авлигаараа Монголын эрх бүхий хоёр албан тушаалтан ам.долларын саятан болсон гэх мэдээлэл хүртэл гарсныг нягтлах л хэрэгтэй.

Чингэлэг тээвэрт шилжсэний улмаас бүх төрлийн бараа бүтээгдэхүүний үнэ 2-3 дахин нэмэгдэж, үнийн өсөлт иргэдийн хэтэвчийг хоосолж амьжиргааг туйлдуулсан. Энэ бүхнийг эхлүүлж авлигын сүлжээ байгуулсан Хятадын талын албан тушаалтнууд хуулийн байгууллагын хаалгыг татлаа. Тэгвэл Монгол дахь хамсаатнууд нь хэзээ ил болж, хуулийн хариуцлага хүлээх вэ.

Г.Жүгдэр