Гацсан төслүүд буюу нүүрсний хулгайчдын бачаар...

Хүн амын тоогоор Монголтой ойролцоо, цөлийн Катар дэлхийн нийтийн анхаарлыг өөртөө төвлөрүүлж, хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэмцээн зохион байгуулсан нь монголчуудад нэгийг бодогдуулж, хоёрыг сануулав.  Харьцуулахад хэцүүхэн ч гэлээ бидэнд тэднээс дутуу нь юу вэ хэмээн бие биенээсээ асууж үзэв.

Ялгаатай нь гуравхан сая хүнтэй, дэлхийд тэргүүлэх эрдэс баялгийн нөөцтэй Монгол Улсын хөгжил тэд шиг өөдөө биш харин уруугаа л өнхрөөд байна.

Шалтгаан нь Оюутолгойн гэрээ, Төмөр зам, Эрдэнэт, Жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих сан, Хөгжлийн банк гээд ард иргэдийнхээ боломжийг хулгайлагсдын хар мөр нь хөгжлийн хэтэрхий удаан гацаалаа. Нэмэгдээд нүүрсний хулгайчид гэх томоохон эрх мэдэлтэй бүлэглэл Монголын хөгжлийг урагшлуулах олон төслийг гацааж, бул чулуу тавьж байсныг энгийн нэгэн ч ойлголоо. Ард түмэн бухимдаж, уурлаж, хорсож, анхааруулга өгсөөр, өчигдрөөс төв талбайдаа дуу хоолойгоо нэгтгэхээр цуглав.

Хулгайчтай хуйвалдсан гээд тэд хүнээ шийтгэлээ, харин бид...

Үндэсний статистикийн хорооноос хоёр хүн тутмын нэг нь ядуу гэх ангилал руу гулсан орж байна гэх мэдээлэл өгч байхад та нарын дуу хоолой байна хэмээн төрийн толгойд гарсан хулгайчдын хулгайлсан эд баялаг, завшсан мөнгө өнөөдөр хэдэн их наядаар үнэлэгдэж байна.

Засгийн газраас алдагдсан боломж, алдсан мөнгөний араас мөшгиж эхэлсэн ч хэтэрхий том хэрсэн аалзны торыг цэвэрлэхэд хүч тарамдаж байгаа нь илт.

Хил дамнасан нүүрсний хулгай хэмээн биднийг ярьсаар суутал БНХАУ энэ хэрэгт холбогдсон албан тушаалтнуудаа өнгөрсөн хээавраас илрүүлэн баривчилсан.

Эхнээс нь хариуцлага тооцож, БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Баяннуур аймгийн коммунист намын орлогч дарга асан Г гэгчид цаазын ял оноосон тухай мэдээлэл гараад эхэллээ.

Гэтэл Монголын “нүүрсний хулгайчид” баялгийг цөлмөж, иргэдийг боломжийг хулгайлаад зогсохгүй өөрсдийн өчүүхэн эрх ашгийн төлөө улс орны эдийн засгийг гацааж, өрвөлзсөн нэгний өөдөөс боорлосоор...

Ерөнхий сайдын Ерөнхийлөгчид “дайсан” мөрөөдөл

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн БНХАУ-д хийсэн айлчлалаар  Монгол ба БНХАУ-ын хооронд Хөрөнгө оруулалтын хөгжлийн дунд хугацааны стратегийг баримт бичгийг байгуулсан. Үүнд хоёр улсын худалдааны хэмжээг 4-5 жилийн хугацаанд 20 тэрбум ам.долларт хүргэх, нүүрсний экспортын хэмжээг 40-70 сая тоннд хүргэх зорилт тавьж, хоёр талаас санал нийллээ гэдгийг мэдээлсэн. Өөрөөр хэлбэл, Ерөнхий сайд маань ямар мөрөөдөл Ерөнхийлөгчдөө дайсныг эндээс харж болно.

Харин тэд худалдааны хэмжээг нэмэх, нүүрсний экспортыг нэмэгдүүлэхийн тулд боомтын нэвтрэх чадвар, боомт хүртэлх дэд бүтцийн томоохон төслүүдээ яаравчлуулахыг биднээс шаардсан.  Уг нь, нүүрсний хулгайчид Монголын хөгжлийн замд хөндөлсөөгүй бол энэ асуудлыг аль хэдийнэ шийдчих байлаа.

Гэтэл дэлхийд өрсөлдөх чадвараар жил бүр сүүл мушгисан хэвээр байгаа бидэнд ийм боломж хэзээ бүрдэх бол...

Эдийн засаг, засаглал, бизнесийн орчин, дэд бүтэц гэх дөрвөн гол үзүүлэлтээр дэлхийн 64 улсыг хамруулдаг өрсөлдөх чадварын тайланд таван жилийн турш адагт орсон Монгол боомтын нэвтрэх чадвар, боомт хүртэлх дэд бүтцээ хэзээ бүрэн шийдэж дуусах вэ. Хэзээ хэлсэн амандаа хүрдэг Монгол байж чадах вэ, хэзээ???

2021 онд 64 орноос эдийн засгаар 58, засаглалаар 54, бизнесийн орчноор 60, дэд бүтцээр 62-т жагссан улс шүү дээ.

Дэд бүтэц дотроо технологийн дэд бүтцээр 64 орноос 62-т гэхээр ойрын хэдэн жилдээ бид дэлхийтэй эн зэрэгцэх байтугай, гүйцэж очиход хэцүүхэн л байна.

Уг нь, Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газраас “Шинэ сэргэлтийн бодлого” гэх дунд хугацааны хөгжлийн хөтөлбөрийг УИХ-аар батлуулсан. Хөгжлийн гацаа бол дэд бүтэц гэж тэд томъёолсон. Зөвхөн боомтын хөгжлөөр дэлхийн 160 орноос 130-д явна хэмээн Ерөнхий сайд өөрөө онцлон УИХ-ын индэр дээр танилцуулсан. Хэд хэдэн томоохон төслийг хөдөлгөхөө албан ёсоор зарласан ч ахиад л гацсан нь нэг биш байна.

Хэрвээ бид хоёр хөршөөсөө дутахгүй дэд бүтэцтэй,  технологийн эринтэй хөл нийлүүлж зам, боомтоо хөгжүүлчихсэн, хүн бүр нээлттэй мэдээлэлтэй бол хулгайчдад зай завсар олдохгүй байх нь тодорхой.

Гэвч, өнөөдөр эрх баригчдаасаа ч энгийн иргэнээ хүртэл нүүрсний хулгайчийн тухай ярьж, алдагдсан боломжийн араас гасалж байгаа нь шинэ зууны монголчуудын бодит төрх.

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ түүний Засгийн газрынхан сүүлийн 20 гаруй жил стратегийн бүтээн байгуулалт, ялангуяа донор, хөрш орнуудтай байгуулсан гэрээ хэлэлцээр хийсэн ч явагдахгүй тасалдсан нөхцөл байдлууд бий гэдгийг хүлээн зөвшөөрдөг. Энэ бүхэнтэй тэмцэх гэж хэрэндээ хичээж, Монгол Улсын стратегийн бүтээн байгуулалтыг санаатайгаар тасалдуулж, хорлон сүйтгэх үйл ажиллагаа явуулсан үйлдлүүдийг хууль хяналтын байгууллагаар шалгуулах, алдагдсан өртөгийн боломжийн өртгийг нэхэмжлэх чиг үүрэг бүхий ажлын хэсгийг ч байгуулсан. Дампуурлаа зарлахаас өөр аргагүйд тулаад байсан Хөгжлийн банкны чанаргүй зээлийн 50 гаруй хувийг төлүүлж чадсан нь яалт ч үгүй ололт.  Гэлээ гээд Засгийн газар зөвхөн өр нэхэх, өр барагдуулах алба биш.

Хөгжлийг хүсвэл Засгийн газар “Шинэ сэргэлтийн бодлого” –доо туссан хөгжлийн төслүүдээ шийдэх нь хэрэгтэй болсныг урд хөршөөс эхлээд эдийн засаг, худалдааны түнш орнууд анхааруулж байна. Гэвч худалдааны хэмжээг нэмэх, нүүрсний экспортыг нэмэгдүүлэхийн тулд боомтын нэвтрэх чадвар, боомт хүртэлх дэд бүтцийн томоохон төслүүдээ яаравчлуулахыг тэд биднээс шаардсан. Хэрвээ нүүрсний хулгайчид Монголын хөгжлийн замд хөндөлсөөгүй бол энэ асуудлыг аль хэдийнэ шийдчих байлаа.

Түүнчлэн Иргэний хөдөлгөөн нэрийн доор, зарим нэгэн улстөрчдийн хувийн эрх ашгийн үүднээс орон нутгийн иргэдийг турхирч Засгийн газрын Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд хийгдэж байгаа Боомтын боймыг тайлах ажлын чухал хэсэг болох төмөр зам, авто замын төслүүдийг санаатай гацаадаг үйлдлийг зогсоох хэрэгтэй. Эцэст нь хэлэхэд хэн нэгний халаасыг түнтийлгэх эрх ашигийн төлөө биш улс нийтээрээ өгөөжийг нь хүртэх төсөл хөтөлбөрүүдийг яаралтай хэрэгжүүлэх нь чухал байна.