Эртний Скандинавын 300 орчим геномыг судалж, Викингүүдийн удам угсааг илрүүлэхийг оролджээ

Эрдэмтэд оршуулгын газраас малтсан эртний Скандинавчуудын яс, шүд, живсэн байлдааны хөлөг онгоц болон тулаан болсон газруудыг судалснаар Викингүүдийн соёлын тухай урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй дүр зургийг бүтээсэн аж.

Тодруулбал, судлаачид Скандинавын 2000 жилийн түүхийг хамарсан эртний ДНХ-г дээрх олдворуудаас судалж, мянга гаруй жилийн өмнөх Викингийн эрин үе дэх хүмүүсийг цогцоор нь авч үзжээ. Эдгээр геном нь Викингүүдийн түүх, өвийг ойлгох, судлах шинэ хэрэгсэл болсон байна. Скандинав руу Их Британи-Ирландын арлууд болон зүүн Балтийн бүс нутгаас ирж буй хүмүүс 750-1099 оны хооронд Викингүүдийн популяцид шинэ генетикийн мэдээлэл нэвтрүүлсэн болохыг гуравдугаар сарын 9-нд "Cell" сэтгүүлд нийтэлжээ.

Бритиш Колумбын Саймон Фрейзерийн их сургуулийн хувьслын антропологич Марк Коллардын хэлснээр шинэ олдворуудын хамгийн сайн тайлбар нь Викингүүд Скандинавын эргэн тойрон дахь бүс нутгуудад боол олж авахын тулд хэсэгчлэн дайрсан явдал байв. Тэрээр "Археологийн олдвор болон түүхийн баримт бичгүүдээс харахад тэд бас олзлогдсон нь тодорхой байна" гэж тэр хэлээд шинэ судалгаагаар Викингүүдийн Скандинав руу эргүүлэн авчирсан боолуудын тоо нь бүс нутгийн генетикийн бүтцэд нөлөөлөх хангалттай байсан хэмээн нэмж хэлэв.

Судалгаагаар мөн энэ үед Скандинав руу голчлон эмэгтэйчүүдийг зүүн зүгээс нүүлгэн шилжүүлсэн нь "Викингүүд эмэгтэйчүүд, охидыг боол болгохыг илүүд үзэж байсныг харуулж байна" гэж доктор Коллард хэлэв. Мөн судалгааны хамтрагч, Стокгольмын их сургуулийн молекул археологийн профессор Андерс Гёттерстремийн хэлснээр “Скандинав руу ирж буй хүмүүсийн зарим нь сайн дураараа цагаачилсан христийн шашны номлогч эсвэл лам хуврагууд, дипломатууд, худалдаачид байж магадгүй” гэв.

Гэвч Скандинавт шинээр ирсэн эдгээр иргэн “цэцэглэн хөгжөөгүй”-г генетикийн шинжилгээ харуулжээ. Доктор Гёттерстремийн баг I зууны эхэн үеэс XIX зууны дунд үе хүртэлх Швед, Норвег даяар археологийн дурсгалт газрууд болон булшнаас 300 орчим эртний геномыг судалжээ. Дараа нь тэд эдгээр геномыг Швед, Норвег, Дани улсад амьдардаг 16,600 гаруй хүний генетикийн мэдээлэлтэй харьцуулсан байна.

Судлаачид Викингийн эрин үеийг дагаад Скандинавчуудын дунд Балтийн болон Британи-Ирландын өвөг дээдсийн тоо мэдэгдэхүйц буурсан болохыг тогтоожээ. Өнөөдөр эдгээр бүс нутгаас тодорхой хэмжээний генетикийн нөлөөлөл байсаар байгаа ч энэ нь "бидний хүлээсэн шиг тийм ч их биш" гэж доктор Гетерстрем хэлээд, "Миний тайлбарлах цорын ганц арга бол Викингийн үед Скандинавт ирсэн хүмүүсийн ихэнх нь гэр бүл зохиогүй, үр хүүхдээ үлдээж чадаагүй" гэж тэв.

Эртний ДНХ нь тухайн бүс нутгийн түүхийг илүү тодорхой дүрслэн харуулахад чухал ач холбогдолтой хэдий ч ийм генетикийн мэдээллийг агуулсан шүд, яс хязгаарлагдмал байдаг аж. Доктор Гётерстремийн хэлснээр тэр үед Скандинавын нутаг дэвсгэрт чандарлах нь нийтлэг оршуулгын уламжлал байсан тул Викингүүдийн эхэн үед хамаарах ийм үлдэгдлийг олох нь төвөгтэй юм.

Судалгаанд оролцоогүй ч Норвегийн Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэнгийн генетикч Эллен Кристин Ройрвикийн хэлснээр эдгээр 300 эртний геном нь тухайн бүс нутгийн нийт хүн амыг бүрэн төлөөлөхгүй байж магадгүй гэв. Шинжилгээнд ашигласан геномуудын ихэнхийг оршуулгын газар, булш, сүмийн хашаанаас олдсон хүмүүсээс цуглуулсан. Гэхдээ зарим дээжийг 1676 онд тус улсын зүүн өмнөд эрэгт живсэн Шведийн байлдааны хөлөг онгоцны далайчид, V зууны үед халдлагын үеэр устгагдсан байж болзошгүй Сэндби борг хэмээх суурины оршин суугчид зэрэг ер бусын нөхцөлд нас барсан хүмүүсээс авсан аж.