Оскарын шагналт жүжигчин Ки Хүй Куан

95 дахь удаагийн Академийн шагнал гардуулах ёслолын “од”-ууд нь Ази гаралтай жүжигчид, уран бүтээлчид байлаа. Ялангуяа “A24” студийн “Everything Everywhere all at Once” кино нийт 11 номинацид нэр дэвшсэнээс долоон төрөлд ялалт байгуулж, “Шилдэг эмэгтэй гол дүр”, “Шилдэг эрэгтэй туслах дүр” зэрэг шагналыг нүүр бардам өөрийн болгов.

Шилдэг эрэгтэй туслах дүрийн шагналыг авсан жүжигчин Ки Хүй Куан тайзан дээрээс “Ээж ээ би Оскар авчихлаа. Би анх дүрвэгсдийн хуаранд амьдарч байсан. Харин одоо энэ тайзан дээр зогсож байна. Тэд иймэрхүү түүхийг кинон дээр л гардаг гэж ярьдаг. Үгүй ээ, мөрөөдөл биелдэг юм байна... Би амьдралаараа нэг л хүнд өртэй. Тэр нь миний эхнэр. Мөрөөдөлдөө хүрч чадахгүй бууж өгч байхад "Нэг л өдөр чиний цаг ирнэ" гэж 20 жил надад хэлсэн. Мөрөөдлөө амьд байлгаарай” гэж танхим дахь зочдын сэтгэлийг хөдөлгөсөн билээ.

Тэрээр энэ төрөлд 38 жилийн дараа шагнал авч буй Ази гаралтай жүжигчин болж буй аж. Ки Хүй Куан 1978 онд Вьетнамд Хятад гаралтай эцэг эхийн хүү болж мэндэлжээ. Аав нь түүнийг найман настай байхад ах дүүгийнх нь хамтаар Хонг Конгод очиж, тэндээ дүрвэгсдийн хуаранд хэсэг амьдарсан аж. Харин ээж нь гурван ах дүүг нь аваад Малайз руу явжээ. Эл гэр бүл 1979 онд эргээд уулзсан байдаг.

Тэрээр Калифорнийн Альхамбра дахь ахлах сургуульд Өмнөд Калифорнийн Их сургуулийн Кино урлагийн ангийг төгссөн. Дараа нь тэр Их Британийн Манчестерийн их сургуульд суралцсан аж. Ки Хүй Куан вьетнам, мандарин, англи хэлээр чөлөөтэй ярьдаг гэнэ. Алдартан 2000 онд “X-Men”, 2001 онд “The One” зэрэг төсөлд туслах найруулагчаар ажилласан ажээ. Ке Хуй Куан нь өдгөө 50 настай, мэргэжлийн жүжигчин, найруулагч юм. Бага байхдаа 1984 онд найруулагч Стивен Спилбергийн “Indiana Jones and the Temple of Doom” кинонд дүр бүтээж улмаар “Young Artist Award” шагналын эзэн болов.

Дараа нь Спилбергийн гүйцэтгэх продюсероор ажилласан "The Goonies" кинонд Куан Шон Астин, Жош Бролин, Кори Фелдман, Марта Плимптон зэрэг залуу оддын хамт тоглосон. Ки Хуй Куан 1980-аад оны хамгийн том хоёр кинонд тоглосон хүүхэд байсан ч Холливуд түүнийг орхиход жүжиглэхээ больж, туслах найруулагчаар ажиллажээ. Энэ үед тэрээр сонинд “Хүүхэд насанд хүрсэн жүжигчин рүү шилжих нь үргэлж хэцүү байдаг. Гэхдээ ази хүн бол энэ нь 100 дахин хэцүү” хэмээн ярилцлага өгчээ.

Тэрбээр тулааны урлагаа хичээллэдэг бөгөөд “Everything Everywhere All at Once” киноны тулааны хэсэгт орлон тоглогчгүй тоглосон гэнэ. Мөн тэрээр энэ онд нээлтээ хийх “Loki” цувралд дүр бүтээжээ. Одоогоор түүний дүр нууцлаг байгаа бөгөөд 2024 онд нээлтээ хийх “The Electric State” киноны гол дүрд тоглосон аж.

Түүнийг 2018 онд "Crazy Rich Asians" кинонд тоглож, амжилт гаргасны дараа дахин уран бүтээлчдийн анхааралд өртжээ. Тэрээр "Гэртээ харж байгаа, тэмцэж, харагдахыг хүлээж байгаа бүх хүмүүст хандаж, үргэлжлүүлээрэй, хэзээ нэгэн цагт олны анхаарлын төвд байгаа хүмүүс таныг олох болно" гэж чин сэтгэлийн үгээр үгээ хэлэв.

Куан өнгөрсөн жил “Guardian сэтгүүлд” “Бид дүрвэгсэд байсан. Хэн ч биднийг хүсээгүй... Сургуульд байхад биднийг шоолдог байсан. Энэ нь хүүхдийн сэтгэцийн байдалд ямар нөлөө үзүүлдгийг та төсөөлж байгаа биз дээ" хэмээн ярьсан байдаг.

Нэгдүгээр сард "Алтан бөмбөрцөг" наадмын шилдэг туслах дүрийн шагналыг хүлээн авахдаа Куан найруулагч Стивен Спилбергт талархаж, "Олон жилийн турш надад өөр санал болгох зүйл байхгүй, юу ч хийсэн хүүхэд байхдаа олж авсан амжилтаа хэзээ ч гүйцэхгүй гэж айж байсан" гэж хэлэв.