Түүхэн товчоон

Түүхэн товчоон: Есөнтөмөр хаан8 сар 31. 16:58

Угтаа Есөнтөмөрийн эцэг Гамала жинь ван цолтойгоор уугуул Монгол нутагт сууж, Өгэдэйн угсааны Хайдугаас монгол нутгийг хамгаалах үүргийг хүлээж байв. Есөнтөмөр 1302 онд эцгийнхээ жинь ван (жонон) цолыг залгамжилж, уугуул Монгол нутгийг захиран Хархорумд суужээ. 1323 онд Тэгш тэргүүтэй ноёд төрийн эсрэг хуйвалдаан зохиож, Шидбал хаан, түүний шадар ноён Байжу нарыг хороогоод, Есөнтөмөрийг хаан ширээнд суулгажээ. 

Түүхэн товчоон: Монгол Улсад мал эмнэлэг байгуулах тухай түүхэн баримт7 сар 27. 6:41

 Төв Азийн тал нутагт мал аж ахуй 40000 шахам жилийн тэртээ үүссэн хэмээн эрдэмтэд үздэг бөгөөд үүнийг дагаж малыг эмчлэн эдгээх мэргэжилтнүүд буй болсон нь дамжиггүй. Хожим Хүннү гүрний үеийн эртний нанхиадын сударт Монголчууд малын хүйтэн өвчнийг төөнөх, халууныг ханаж хатгадаг тухай, Сяньбийн үед өвдөж зовсонд агь шатааж утах, чулуу халааж төөнөх, өвчилсөн эрхтэнийг ханаж цус гаргах, домнох зэрэг олон аргаар эмчилдэг байсан нь XVII зууны үед Хятадад нэвтэрч байжээ. Нүүдэлчин монголчууд XIX зууны сүүлч хүртэл мал арчлах, өсгөж үржүүлэх, тарга хүч авахуулах, өвчилж гэмтэхээс хамгаалж сэргийлэх зэрэг эмчлэх олон хууль, дүрэм, журам гарч байсан байна

Түүхэн товчоон: Чингис хааны гуравдугаар ордны их хатан Есүй7 сар 25. 6:20

Есүй хатан бол Чингис хааны гуравдугаар ордны их хатан бөгөөд Чингис хаанд зөв бодлогыг тогтооход чухал мэргэн бодлого өргөж явсан ухаалаг хатных нь нэг байжээ. 1202 онд Чингис хаан олон жил өстөн болж явсан Татар аймгийг байлдан тогтоохоор Далан нөмрөгөс гэдэг газар ихэд байлдаж Татар аймгийг ялав. 

Түүхэн товчоон: Ерөөлт засгийн хошуу (Үнэн зоригт хан аймаг)7 сар 21. 6:20

Зүүнгарын дөрвөд аймгийн харьяат баядын цорос язгууртан Гэндэн 1753 онд 3 Цэрэн нарыг дагалдан харьяат ардыг дагуулан Чин улсад дагаар оржээ. 1754 онд Чин улсын хаанд бараалхаар ирсэнд Гэндэнд засаг, хошууны бэйсийн хэргэм хүртээж харьяат ардаар нэг хошуу зохиож түүнд захируулжээ. Гэндэнгийн харьяат аймаг нь баяд болно. 

Түүхэн товчоон: Гэлэгдоржийн Дэмид7 сар 20. 6:20

Г.Дэмид 1929 оноос Ерөнхий сургуулийн захирал бөгөөд комиссар, 1930 оны 4 дүгээр сараас Хувьсгалт цэргийн зөвлөлийн тэргүүлэгчээр ажиллаж байгаад 1932 оны 7 дугаар сараас Ерөнхий сайдын орлогч сайд, Цэргийн Явдлын Яамны сайд, Бүх цэргийн жанжнаар томилогдон ажиллажээ. Мөн 1935 оноос Улсын Бага Хурлын тэргүүлэгчээр сонгогджээ.

Түүхэн товчоон: Дайчин засгийн хошуу (Сайн ноёны аймаг)7 сар 19. 6:20

Тус хошууны анхны засаг Цэвдэнжав нь эфү Цэрэнгийн дэд хүү болно. Түүний ах Цэнгүнжав нь 1752 онд албат ардаасаа хуваан өгч түүнийг тусдаа засаг хошуу болгохыг гуйн айлтгасанд зөвшөөрч Цэвдэнжавыг засаг болгов. 1754 оноос эхлэн цэргийн явдалд идэвхийлэн зүтгэсэн тул 1756 онд төрийн жүн ван өргөмжилжээ. 

Түүхэн товчоон: Дайчин Вангийн хүрээ7 сар 18. 6:20

Түшээт хан аймгийн Дайчин Чин вангийн хошууны нутаг буюу одоогийн Булган аймгийн төв Булган уул, Гурван Ачуут гол хэмээх газар Манжийн Энх-Амгалангийн хорин дөрөвдүгээр /1685/ онд байгуулагджээ. Тус хийд нь 27 дацан, 30 орчим дуган, жас, 1500 орчим лам хуврагатай, Ар Монголын шашин мөргөл, худалдааны томоохон төв болж байсан.

Түүхэн товчоон: Чингис хааны алтан ургийн ван, тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэгч Намжилваанчигийн Дэмчигдонров7 сар 12. 6:40

Тэрбээр бага наснаасаа монгол, манж, хятад, төвөд хэл бичигт суралцаж, найман настайдаа эцгийнхээ засаг төрийн жүн вангийн зэрэг хэргэмийг залгамжилж, 1919 онд Өвөр Монголын Шилийн голын чуулганы Сөнид баруун хошууны засаг ноён, 1924 онд Шилийн голын чуулганы дэд дарга болжээ

Түүхэн товчоон: Манлай баатар Жамсрангийн Дамдинсүрэн7 сар 11. 6:30

Манлай баатар Дамдинсүрэн 1913 оны 3 дугаар сарын 16-нд Цэргийн яамны эрхлэн зөвлөх сайд, мөн оны 7 дугаар сарын 1-нд Өмнө зүгийн цэргийг дайчлан захирах жанжнаар тус тус томилогдож, Өвөр монголыг чөлөөлөх дайныг удирджээ. 

Түүхэн товчоон: Их Юань улсын нийслэл Дайду7 сар 8. 8:30

Дайду гэдэг бол их нийслэл гэдэг хятад үг болно. Дайду хот нь угтаа Алтан улсын Дундад нийслэл байжээ. 1215 онд Чингис хаан Алтан улсын Дундад нийслэл (одоогийн Бээжин хот)-ийг эзэлж уул нэрийг нь Яньцзин хот хэмээн өөрчилж, монголчууд умард Хятадыг ноёлон захирах чухал суурин газар болгожээ. Өгэдэй хааны үеэс эхлэн энд заргач ноён томилж умард Хятадыг захирах Яньцзин хотын захиргаа буюу төлөөний муж болгосон байна.

Түүхэн товчоон: Солийн Данзан6 сар 29. 6:20

Сайн ноён хан аймгийн Сүжигт бэйсийн хошууны харъяат.Бага насандаа хийдэд шавилан сууж байсан. Мал маллаж, аян жин тээж амь зуухын сацуу нутгийн баячуудын агт морьдыг хошуу алгасуулан арилжиж баригдаж явжээ. Оргон зайлж Говийн нутгаар хэдэн жил цагаачлан амьдарсны дараагаар 1910 оны үед Хүрээнд ирж, наймаа эрхлэх болжээ. 

Түүхэн товчоон: Цэндийн Дамдинсүрэн6 сар 28. 6:20

Халхын Сэцэн хан аймгийн Үйзэн вангийн хошууны тайж Жамьянгаравын хамжлага ард Цэнд бичээчийн хоёр дахь хүү болон Сэцэн хан аймгийн Үйзэн вангийн хошуу нутаг “Билүүт” хавцлын эх “Баруун шанд” хэмээх газар мэндэлсэн.

Түүхэн товчоон: Гөрөөчний хүрээ6 сар 27. 6:20

Гөрөөчний хийдэд 7 дацан, дуган 11, жас 5 нийт 4700 лангийн үнэтэй баригджээ. Түгээмэл элбэгтийн тэргүүн \1851\ онд Хайлан хурал хурж Бүрэн Засагчийн наймдугаар онд Цанжид дацанг, аравдугаар \1871\ онд мамба дацанг. Бадаргуулт төрийн аравдугаар /1884/ онд Авидын дацанг тус тус байгуулжээ.

Түүхэн товчоон: Татар-монголын дарлал6 сар 26. 7:55

1240-1480 оны хооронд Орост тогтож байсан Монголын эрхшээлийн үеийг Оросын түүх бичлэгт тодорхойлдог нэр томьёо. 1237-1241 онд Бат ханы удирдлага дор баруун тийш хийсэн аян дайны үр дүнд тархай бутархай оршиж байсан Оросын вант улсууд Монголын эрхшээлд орж хараат болсон билээ. Үүнийг Оросын түүх бичлэгт ХIХ зуунаас эхлэн XXI зууныг хүртэл Орос “Монгол татарын дарлал”-д байсан хэмээн үзэж байв

Түүхэн товчоон: Өөлд6 сар 24. 7:10

Дөрвөн Ойрадыг бүрдүүлэгч нэгэн аймаг бөгөөд Монгол улс, БНХАУ-д бөөнөөр оршин суудаг монгол угсаатны бүлэг. Ойрадын түүхэн сурвалжийг үндсэлбэл Эсэн хааны ач Хамаг тайш XV зууны 80-аад оны сүүлчээр Цоросын дотроос албат таслан аваад, түүнийгээ Өөлд гэжээ

Түүхэн товчоон: Мөнх хааны ордон ба бичээс6 сар 23. 8:44

Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын нутаг Дэлгэр мөрний хойд хөвөө Алтан гадас уулын ар талд орших эртний хотын туурь. Энд барагцаалбал хааш хаашаа 100 гаруй метр хиртэй урт хашаа хэрэм байсан бололтой гүвгэр газар бий

Түүхэн товчоон: Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэгч Лхамсүрэнгийн Гомбо-Идшин6 сар 22. 6:20

Гомбо-Идшин бол Чингис хааны алтан ураг, Шолой Сэцэн ханы есдүгээр хөвгүүн Ананд далай жононгийн долоо дахь үеийн тайж Лхамсүрэнгийн хөвгүүн болно. Тэрбээр бага наснаас уламжлалт гэрийн боловсрол олж, идэр наснаас төрийн албанд зүтгэж, Сэцэн хан аймгийн Чин ачит вангийн хошууны захирагчийн тушаалд ажиллаж, Манжийн эрхшээлийн эсрэг тэмцэлд оролцож, Монгол Улс тусгаар тогтнолоо сэргээсэн цагаас төр, цэргийн хэрэгт зүтгэх болжээ. 1913 онд түүнд Богд хааны зарлигаар Хичээнгүй баатар цол шагнажээ.

Түүхэн товчоон: Пэлжидийн Гэндэн6 сар 21. 6:20

П.Гэндэнгийн гүйцэтгэсэн үйл ажиллагаа нь улс орондоо учирсан эдийн засгийн хямралыг даван туулахад чиглэгдсэн бөгөөд зах зээлийн өрсөлдөөний зарчмыг дэмжин ард олны аж амьдралыг дээшлүүлэх замаар улс орноо хөгжүүлж, улмаар тус улс  дахь ЗХУ-ын хөрөнгийн оролцоотойгоор худалдаа, аж үйлдвэрийн байгууллагуудыг Монголын мэдэлд шилжүүлэн, ЗХУ-д төлөх өрийг хүчингүй болгуулж, хоёр орны эдийн засгийн харилцаанд эрх тэгш, харилцан ашигтай байх зарчмыг баримтлан монголын эдийн засгийг бэхжүүлж, үндэсний аюулгүй байдлыг хангуулахад оршиж байв. 

Түүхэн товчоон: Гол модны Хүннүгийн язгууртны булш6 сар 20. 6:20

Хангайн нурууны салбар болох Бөхөн Шар уулын ар бэлийн шинэсэн ой бүхий элсэрхэг хөрстэй тэгшивтэр дэвсэгт байрлана. Энд нийт 492 булш илэрч тэмдэглэгдсэн байна. Оршуулгын газрын дийлэнх булш нь үүдэвчтэй дөрвөлжин хэлбэрийн язгууртны булшнууд ажээ.

Түүхэн товчоон: Гүюг хаан6 сар 19. 6:20

Их Монгол улсын гутгаар их хаан (1246-1248).   Гүюг нь Чингис хааны гутгаар хөвүүн Өгэдэйн ууган хүү бөгөөд түүнийг хаанд өргөмжлөх их хуралдай 1246 оны 6-7 сард Өгэдэй хааны зуслан Тамирын Шар ордны газар болжээ. Хуралдайд гадна дотноос ирсэн зөвхөн элч, төлөөлөгч нарын тоо 4 000 гарч байжээ



ШИНЭ МЭДЭЭ

Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 83 зөрчил бүртгэгджээ6 цаг 55 минутын өмнөШадар Сайд С.Амарсайхан ОХУ-ын Онцгой байдлын сайд А.В.Куренковыг хүлээн авч уулзлаа7 цаг 24 минутын өмнөСэрэмжлүүлэг: 33 настай эмэгтэй бага насны 3 хүүхдийн хамт угаартаж нас баржээ7 цаг 48 минутын өмнөНийслэлийн хөгжлийн 2024 оны төлөвлөгөөний эхний хэлэлцүүлгийг хийлээ7 цаг 53 минутын өмнөБоомтуудын 9, 10 дугаар саруудад ажиллах болон түр хаах цагийн ХУВААРЬ8 цаг 51 минутын өмнөТ.Аюурсайхан, Б.Ганхуяг нарын 11 хүнд холбогдох хэргийн гэм буруугийн шүүх хурал маргааш болно9 цаг 9 минутын өмнөНүүрсний хулгайн хэрэгт шалгагдах явцдаа оргон зайлсан гэх Д.Наранхүүг АТГ-аас саатуулан шалгаж байна9 цаг 26 минутын өмнөМ.Бадарчийн барилдах эрхийг 4 жилээр хасах санал хүргүүлжээ9 цаг 41 минутын өмнө Испанийн эрх баригчид Шакираг татварын хэрэгт буруутгаж байна9 цаг 42 минутын өмнөЖҮДО: ОУХМ Б.Гончигсүрэн мөнгөн медаль хүртлээ9 сар 27. 9:30ЖҮДО: А.Адьяасүрэн хүрэл медаль хүртлээ9 сар 27. 9:23Зам даваанд халтиргаа гулгаа үүсэж хөдөлгөөнд саад учирч байна9 сар 27. 9:08Монгол Улсад телевиз үүсэж хөгжсөн түүх9 сар 27. 9:04Монгол Улсын хөгжлийн түншүүд сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт хамтран ажиллах саналтай байна9 сар 27. 8:52Хар тэнгисийн флотын "нас барсан" командлагч Оросын БХЯ-ны коллегийн  хуралд оролцов 9 сар 27. 8:50Вагнерын Беларусь дахь "аялан тоглолт" өндөрлөж байна9 сар 27. 7:30Экспортыг хориглосон ч ОХУ-д бензин шатахууны биржийн үнэ дахин өсөв9 сар 27. 7:25Цаг агаар: Завханы нутгаар их цас орно9 сар 27. 7:00Хотын дарга Д.Сумъяабазар гурваас уруудсан дүн авч, “Түгжрэл”-ийн сайдтай хамт “таалагддаггүй”, “сонгохгүй” жагсаалтад оров9 сар 27. 6:53Зурхай: Үс засуулахад аз жаргал ирэх маш сайн9 сар 27. 6:45БНСУ-тай соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийн салбарт хамтын ажиллагааг эхлүүллээ9 сар 26. 17:53"Гүйцэтгэлийн үнэлгээний үр дүнгээр багш нарын 52 хувь нь урамшуулал авна"9 сар 26. 17:51ЗАР: Шинэ алтай хотхонд 55.18 мкв 2 өрөө орон сууц худалдана9 сар 26. 17:30Ирэх сарын 1-нээс сайжруулсан шахмал түлшний 650 цэг ажиллана9 сар 26. 16:57Монгол Улсын 2024 оны төсвийн төслийг УИХ-д өргөн барина9 сар 26. 16:10Л.Энх-Амгалан: Монголын багш нарын үйлдвэрчний эвлэл бол төрийн бус байгууллага. Засгийн газартай хэлэлцээрт ордог байгууллага биш9 сар 26. 15:54НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлөөс гаргасан зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг баталлаа9 сар 26. 15:35ЗГ: Ажил гүйцэтгээгүй гүйцэтгэгчтэй байгуулсан гэрээний гүйцэтгэлийг дүгнэж, гэрээг цуцална9 сар 26. 15:32Өчигдөр 106 иргэн эрүүлжүүлэх байранд хоножээ9 сар 26. 14:59Б.Батбаатарыг ИЗНН-ын даргаар бүртгэхээс татгалзаж өгнө үү гэх гомдол ирүүлжээ9 сар 26. 14:27Жүдо: О.Хүслэн хүрэл медалийн төлөө барилдахаар боллоо9 сар 26. 13:43С.Эрдэнэбат: Цалин хөлсийг ойрын хугацаанд 50 хувиар нэмэгдүүлэх нэн шаардлагатай байна9 сар 26. 13:37П.Сайнзориг: Б.Бадарч допинг хэрэглэсэн нь нотлогдож, батлагдаж байгаа учир асуудлыг хуулийн хүрээнд ярина9 сар 26. 13:28Цоохор ирвэс айлын хотонд орж мал барьжээ9 сар 26. 13:15Жүдо: Б.Гончигсүрэн алтан медалийн төлөө барилдана9 сар 26. 13:06Тархины саатай хүүхдийн ризотоми мэс заслыг нутагшуулахад Японы эмч нартай хамтран ажиллалаа9 сар 26. 12:48ШШГЕГ-ынхан "Цагаан захтнууд"-ын орыг дэвсэж өгөхөө хэзээ болих вэ...9 сар 26. 12:36Т.Мөнхсайхан: Жил ирэх тусам согтууруулах ундааны градусыг бууруулах бодлого барьж байгаа9 сар 26. 12:22Жүдо: Б.Гончигсүрэн хагас шигшээд шалгарлаа9 сар 26. 11:56Төмс хураалт 39.8 хувьтай байна9 сар 26. 11:54
 Facebook Twitter Youtube